________________
પ્રકરણ છે શું.
કાંબડીની રેખા વિધાન હવે ૫ ગજને ૯ આંગળને એરડો છે તેની બે કાંબડી થઈ એટલે ૫ ગિજને ૪ આંગળ ઉપર રેખા છુટી, ને ૪ આંગળી રેખા ને ઓસાર વચ્ચે છુટ રહી ને ૧૫ આંગળને ભડાનો એસાર મળી ૬ ગજ ઓરડાના ઓસારની બહારની ફરક સુધી થયું. હવે ૪ ગજને ૧૭ આંગળથી પરશાળ, તેમાં બે કાંબડી થઈ તેમાં ૪ ગજને લાા આંગળ ઉપર કાંબડીની રેખા છુટી એટલે રેખાને પરશાળના ઓસાર વચ્ચે કા આંગળ છુટ રહી, ને તેના ૧૫ આંગળને એસાર એટલે પ ગજને ૮ આંગળ પરશાળના એસ્સારની બહારની ફરક સુધી થયું.
હવે ૨ ગજને ૧ આંગળની માંડવી, તેમાં એક કાંબડી પડી તે કાંબડીની રેખા, ૧ ગજ ને ૧૫ આંગળ ઉપર છુટી ને ૯ આગળ માંડવીની ઘેર વચ્ચે છુટ રહી ને ૧૫ ને ઓસાર મળી, 2 ગજને ૧૬ આંગળ માંડવીની ઘેરની બહારની ફરક સુધી થયું.
- હવે ૩ ગજ ને ૧ આંગળનો ચાક, તેમાં બે કાંબડી પડી તેની રેખા ચિકના ગરબે છુટી. એ રીતે કાંબડીની રેખા સમજવાનું છે. તેવી રીતે ગમે તે ઘરની રેખાઓ છેડવી, પણ લંબાઈનું પ્રમાણ જેઈ ઓછી વધતી કાંબડી કરવી. જેવી કાંબડી તે પ્રમાણે રેખા છુટે. ઘરની તધા ઓરડા પરશાળ ઇત્યાદિની આય એક કલપવી જોઈએ.
ઇતિશ્રી વાસ્તુશાસ્ત્ર શિલ્પાદિપક ગ્રંથ પ્રકરણ ૪ થું સમાપ્ત.
। प्रकरण ५ मुं. अथोनृपाणांभवनानिवक्ष्ये त्वेकातपत्रावनिपालकस्य । शतंचहस्ताष्टसमन्वितंच व्यासंगृहंचोत्तममेवतस्य ॥१॥
અર્થચકવતિ રાજેન્દ્રના પ્રસારને વિસ્તાર એકસે અને હાથને રાખ. જોઈએ. ૧ येद्वापरेभूमिभूजोबभूवुः तेषांगृहहस्तशतंद्विहीनं । तत्त्र्यंशभूमीश्वरकोनृनाथः त्वष्टाधिकाशीतिकरंगृहंस्यात् ॥२॥
અર્થદ્વાપરમાં જે રાજાઓ હતા તેના પ્રાસદે ૯૮ હાથનાં હતાં અને તે રાજાઓના તાબામાં રહેતી જમીનના એક તૃત્યાંશ જમીનના અધિપતીઓનાં મકાને અઠયાસી હાથનાં હતાં. ૨
