________________
પ્રકરણ ૧ લુ.
૧૭
-
-
-
-
-
-
-
નીકળેલી માટી પાછી તે ખાડામાં પુરતાં ઘટે તે હીન ફળ જાણવું, તથા
દેલી માટી પાછી ખાડામાં પુરતાં બરોબર જમીન પ્રમાણે થાય છે તેનું સાધારણ ફળ જાણવું. અને પુરતાં જે કદાપિ વધે તે તે ઘર લાભકારી થાય.
હવે જે ખાડો બેદી માટી કહાડી પાછી તેજ ખાડામાં પૂરી હોય તે માટી પાછી બહાર કહાડી પછી તે ખાડામાં પાણી પૃથ્વીની સપાટી બરોબર આવે તેટલું ભરીને પછી તેની પાસેથી (૧૦૦) ડગલાં દુર જઈને પાછા આવીને પાણી ભરેલું જેવું. તેમાં ચોથા ભાગનું પાણી ઘટયું હોય તે મધ્યમ ફળ જાણવું. ને અડધ ભાગનું પાણી ઘટયું હોય તે અધમ ફળ થાય. અને જેટલું ભર્યું હોય તેટલું ને તેટલું રહે તે ઉત્તમ ફળને આપે. ૨૬
પાણીના વહનનું ફળ.
શો. ' भूमेःप्राक्सवनंचशंकरककुप्सौम्याश्रितंसौख्यकृत वन्हौवन्हि भयंयमेचमरणं चौराद्भयंराक्षसे । । वायव्येप्लवनंचधान्यहरणं स्याच्छोकदंवारुणे । विप्रादेरनुवर्णतश्चसुखदंमृष्टेः क्रमात्सौम्यतः ॥ २७ ॥
અર્થ—જે જમીન ઉપર ઘર કરવાનું હોય તે જમીન ઉપર પાણીનું વહન (ગતિ) પૂર્વ દીશા, ઉત્તર ને ઇશાન આ ત્રણ દીશાએ વહી જાય તે સુખ થાય, જે અનિકેણ તરફ વહન થાય તે અગ્નિને ભય કરે, તથા દક્ષિણ તરફ પાણીની બતિ થતી હોય તે તે મૃત્યુને કરાવે. નૈરૂત્યકોણ તરફ પાણીની ગતિ હોય તો તે ચેરનો ભય કરાવે. ને વાવ્યણે જાય છે તે અન્નનો નાશ કરાવે. અને પશ્ચિમ દિશા તરફ પાણીની ગતિ થતી હોય તે તે શેક (પરીતાપ કરાવે.
વળી પક્ષાંતરે કહ્યું છે કે, ઉત્તર દિશા તરફ વહન થાય તેવા ઢાળની જમીન બ્રાહ્મણને શ્રેષ્ઠ છે ને પુર્વ તરફ પાણીની ગતિવાળી જમીન ક્ષત્રીને શ્રેષ્ટ છે, તથા દક્ષિણ તરફ પાણીની ગતી થતિ હોય તેવી જમીન વિક્ષ્યને શ્રેષ્ઠ છે. ને પશ્ચિમ તરફ ગતિ કરે એવી જમીન શુદ્રને શ્રેષ્ઠ છે. ૨૭
