________________
શિલ્પદિપક, કરેલા છે, તે દરેક દીશામાં વત્સ ત્રણ ત્રણ માસ સુધી રહે છે તેનું પ્રમાણ નીચે પ્રમાણે છે.
- મિથુન, કર્ક, ને સિંહ રાશિના સૂર્યમાં એટલે જેઠ, અષાડ ને શ્રાવણમાં વન્સ ઊત્તર દિશા ભેગવે છે. તે ઉત્તર ભાગ ઈશાન અને વાવ્યકોણ વચ્ચે છે તે વત્સ વાગ્યથી ઈશાન તરફ જાય છે. તે ઉત્તરના ભાગમાં સાત વિભાગે કરેલા છે. તેમાં પહેલા ભાગમાં ૫) દીવસ વત્સ રહે છે ને બીજામાં ૧૦) દીવસ સુધી રહે છે ત્રીજામાં ૧૫) દીવસ વત્સ રહે છે, અને ચોથા ભાગમાં ૩૦) દીવસ સુધી વત્સ રહે છે. તે ભાગ દીશાનું મધ્ય પ્રદ છે અને તે પછી ૧૫ (પાંચમાં વિભાગે ૧૦ દીવસ છઠા વિભાગે ૫) દીવસ સાતમા વિભાગે વત્સ રહે છે તે રીત જાણનારા કઈ કઈ હુંશિયાર જોશીએ તેવા સમયમાં બારણું બેસારવાનું મુરત આપે છે, પણ જે વખત દીશાના મધ્યભાગમાં વત્સ હોય છે તે વખત વત્સની સામે કે પાછળ મુરત આપતા નથી. પણ ઘણી જરૂરીથી ઉતાવળા હોય તે ડાબી બાજુ ૧૫–થી તે ૧) સુધી કે જમણી બાજુ ૧૫, થી કે ૧) સુધી ચંદ્ર, તારા, નક્ષત્ર, વાર, તીથી, ઈત્યાદી શુભ વખત જઈ દ્વારા મુકવાનું મહુરત આપે છે એ રીતે ચારે દિશાઓની સમજણ લેવી.
ચાર દીશાઓના ઘર કે પ્રાસાદ કે રાજાઓનાં ધામ ચાર દ્વારવાળાં હોય તે વન્સને બાધ લાગતો નથી ઇતિ છે
દિશાની સમજણ. प्राचीमेषतुलाखीउदयतेस्याद्वैष्णवेवन्हि । चित्रास्वातिभमध्यगानिगदिताप्राचिबुधैःपंचधा ।। प्रासादंभवनंकरोतिनगरंदिग्मूढमर्थक्षयं ।। વિદેપુનિતરામપુર્ધતિ મુવે છે. ર૦ ||
અર્થ—-જે દિશામાં મેષ અને તુળા રાશિને સૂર્ય ઉગે તથા શ્રવણ અને કૃતિકા નક્ષત્ર ઉગે તેજ પુર્વ દીશા છે એમ જાણવું તથા ચીત્રા અને સ્વાતિ એ બે નક્ષત્ર જે મધ્ય ભાગ છે તેજ પુર્વ દિશા છે એમ સમજવું, એમ પાંચ પ્રકારે વિદ્વાન પુરૂષોએ બતાવી છે તે દિશા સાધી ઘર તથા પ્રસાદ અને નગર બાંધવામાં આવે તે આયુષ્ય અને ધનની વૃદ્ધિ થાય, પણ દિમૃદ્ધ અથવા દીશાના
