________________
-
૪ -
શિલ્પદિપક અર્થ–૨૨ની પહોળાઈના હાથ જેટલા આંગળમાં ૬૦ ઉમેરી તેટલો દ્વારનો ઉદય બનાવ તે મધ્યમ છે. ૫૦ ઉમેરી બારણની ઉભણી મુકેતે કનિષ્ટ કહેવાય. અને ૭૦ ઉમેરી ઉભી કરે તે ઉત્તમ છે. ૧૩ ज्येष्ठाप्रतोलीतिथिहस्तसंख्या प्रोक्तोदयविश्वकराचमध्या । कनिष्ठिकारुदकराक्रमेण व्यासेष्टसप्तैवचरागसंख्या ॥१४॥
અર્થ– દરવાજાની ઉભણી ૧૫ હોય તે ઉત્તમ, ૧૩ હોય તો મધ્યમ, ૧૧ હેય તે કનિષ્ઠ કહેવાય. અને વ્યાસ ૮ હાથ હોય તે ઉત્તમ છ હોય તે મધ્યમ અને છ હેય તે કનિષ્ઠ જાણ. ૧૪ गेहोदयंतुविभजेन्नवधाषडंश स्तंभोर्द्धभागसमकभरणंशिरश्च । कुंभिद्युदंबरसमैकविभागतुल्या पट्टश्चतंत्रिकयुतःसममानएव १५
અર્થ–ભેંયતળીએથી પાટડા સુધી ઉભણીના ૯ ભાગ કરવા, તેમાંથી છે ભાગને થાંભલે અને અડધા ભાગનું ભરણું, અડધા ભાગનું શરૂ, એક ભાગની કુંભી ઉંબરાના મથાળા બરાબર કરવી અને એક ભાગમાં કનેરી સહીત પાટો ક. ૧૫ दीपालयोदक्षिणादीविभागे सदाविधेयोर्गलयासमानः । वामेचमध्येनशुभायगेहे सुरालयेवामदिशीष्टसिद्धयै ॥ १६ ॥
અર્થ–ગોખલે અથવા આળિયાં જમણ અંગે રાખવા, આલયની બરબર શખવાં, ડાબે કે માથે ન કરવાં, દેવમંદીરમાં ડાબી કેર હોય હરકત નહી. ૧૬
द्वराग्रेखटकीमुखंचतदधोदाःषोडशांशाधिक .. सर्ववाशुभमिच्छताचसततंकार्यतुपट्टादधः ।
तन्नूननशुभंतुलातलगतंकुक्षौतथापृष्टगं काष्टंपंचकएवनीतमहितंयन्मूलपूर्वोत्तरं ॥ १७ ॥ અર્થ–ઘરના બારણુ આગળ ખડકી મુકવી. બારણાની ભણુને સળગે ભાગ ખડકીમાં ઉમેરી તેટલી ઉભણી વાળી ખડકી કરવી. ૧૭ द्वारोद्धेयद्वारमस्यप्रमाणं संकीर्णवाशोभनंनाधिकंतत् । हस्वद्धाराण्येवयानिप्रथून तेषांशीर्षाण्येकसूत्राणिकुर्यात् ॥१८॥
