________________
अथ पञ्चमोऽध्यायः।
प्रामादिलक्षणम् । चतुरश्राष्टदण्डा भूः काकिणी तच्चतुर्गुणा । माषो वेदगुणस्तस्माद् भवेद् वर्तनकाह्वया ॥ १ ॥ तत्पञ्चगुणिता खाटी कुडुम्बं तच्चतुर्गुणम् । एककुडुम्बसमेतं कुटितं वाोकभोगं वा ॥२॥ तल्लक्षणविस्तारं वक्ष्ये पश्चाद् विशेषतः (?) ॥ २३ ॥ द्विजकुलपरिपूर्ण वास्तु यन्मङ्गलाख्यं
नृपवणिगतियुक्तं वास्तु यत् तत् पुरं स्यात् । कतिपयजनवासो ग्राम इत्युच्यतेऽस्मिन्
मठमिति पठितं यत् तापसानां निवासम् ॥ ३३ ॥ ग्रामश्च खेटकश्चैव खर्वटं दुर्गमेव च ॥ ४ ॥ नगरं राजधानी च पत्तनं द्रोणिकामुखम् । शिबिरं स्कन्धवारश्च स्थानीयं च विडम्बकम् ॥ ५ ॥ निगमश्चाथ निर्दिष्टः स्याच्छाखानगरं ततः। एषां चतुर्दशानां च लक्षणं पृथगुच्यते ॥ ६॥ . नद्यादीनां दक्षिणादौ तीरे ग्रामान् निवेशयेत् । ग्रामयोः खेटकं मध्ये राष्ट्रमध्ये तु खर्वटम् ॥ ७ ॥ पर्वते वा वने वाब्धौ दुगं स्याहा जलावृतम् । दुर्ग तु पार्वतं वन्यमौ(द)कं चैरणं तथा ॥ ८ ॥ देवकं धावनं चैव कृतकं चेति सप्तधा।
