________________
मानतुङ्गशास्त्रं
दायिनीदारिद्रस्य भावो दारिद्य निर्धनत्वमित्यर्थः तदायिन्यस्ति, तथा धर्मघातिनी धमें हन्त्रीभवति, अस्माद्धेतो रखाविचायरेखाणां विचारणां कृत्वाखस्वभाग्यानुमानेन स्वस्य भाग्यस्यअनमित्या, स्वस्वं भाग्य प्रविचार्यत्याशयः मानवेमनुष्याय, यद्वा मानवेभवे भोगमोक्षदा लौकिकभोगमोक्षप्रदाः शुभलक्षणाः शुभानि सुन्दराणि लक्षणाणि येषान्ते तथा, शुभलक्षणोपेता इत्यर्थः मणयः साहायाग्रहीतव्याः मणिषिणतिशेषः॥५शा५शा५४॥
भाषा टीका-चिकनी तथा लाल रेखा मन्त्रसिद्धी करनेवाली कही गई है, नील वर्ण की रेखा धन और पुत्रको देती हैं, पाण्डुरा [कुछ पीत वर्णयुक्त श्वेतवर्णकी] रेखा पापोंको नष्ट करती है, कमलवर्णकी रेखा भोगोंको देती है, रूक्ष रेखा सन्ताप को देती है तथा व्यामवर्णकी रेखा दरिद्रता को देती है धर्मका नाश | करती है, इसलिये रेखाओंका विचार कर अपने २भाग्यका चिन्तन कर मनुष्य को भोग और मोक्षकी देनेवाली सुन्दर लक्षणोंवाली मणियों को लेना चाहिये ॥५२॥ ५३॥५४॥ અથ":- સુવાલી લાલ રેખા મણીમા હોય તો, મતની સિદ્ધિ કરનાર છે, કાલી રેખા હેાય તે, ધન અને પુત્ર આપનાર છે, પાંડુર વણના ખાન
दाय तो पापाना नाश नारीछे ॥५२॥ અર્થ:-કમળસમાન રેખા મણિમાં હોય તે, નાના પ્રકારના ભાગનાર છે. લખી રેખા હોય તે, અનેક પ્રકારના મનમાં સંતાપ દેનાર છે. |
શ્યામ વર્ણવાળી રેખા હોય તે, દારિદ્ર દેનાર અને ધમનાશક છે. / ૫૩ .
निर्धनत्वं ददातीत्यर्थः ॥ २ प्रस्तावमाश्रित्य सम्प्रदाने सप्तमी बोध्या ॥ ३ ॥ भवें" इत्यध्याहार्यम्पदं बोध्यम् ॥ १ अथवा ||४३ "मानवमवमें" ऐसा अर्थ जानना चाहिये ।।
