________________
शास्त्रं
मूलम् :-रोगाः सर्वेप्रणश्यन्ति, तत्स्नान जलपानतः॥ भक्तितः पूजितो नित्यं, भुक्ति मुक्ति फलप्रदाः ॥१९॥ मानतुङ्ग
टीका-नीलकंठमणि लक्षणमभिधायेदानी तत्प्रभावं व्यावर्णयति रोगा इत्यादिना-तत्स्नान जलपानत:तस्य नीलकण्ठमणेः स्नानस्य जलस्य पानेन सर्वेरोगा ज्वरादयः प्रणश्यन्ति नाशं यान्ति, दूरीभवन्तीत्यर्थः, तथा, भक्तितोभक्त्या, भक्तिपूर्वकमितियावत्, नित्यं पूजितो नीलकण्ठाख्यो मणिर्भुक्तिमुक्तिफलप्रदा:-भुक्ति गः, लौकिकभोग इत्यर्थः मुक्तिमोक्षः एतद्रूपफलप्रदो भवति, भक्त्या नित्यमर्चितःस लौकिकभोगान् मोक्षश्च ददातीत्यर्थः ॥१९॥
भाषा टीका-उस नीलकण्ठमणिके स्नान जलके पीनेसे ज्वरादि सबही रोग नष्ट हो जाते हैं, एवं भक्तिपूर्वक नित्य उसका पूजन करनेसे वह मणि लौकिकभोग और मोक्षरूप फलको देती है ॥ १९ ॥ અથ તે નીલકંઠ નામના મણિનું સ્નાન જળ (ચરણદક) ના પીવાથી સઘળા કાઢવીગેરે રોગ સમૂળ નાશ થાય છે, અને નીલકંદનામના મણીનું કે
હમેશ ભકતિથી શામૂવીધિવડે પુજન કરે તો આ લોકમાં નાના પ્રકારના ભાગ, અને પરલોકમાં મુકતી (મોક્ષ) રૂપી ફલને આપે છે. ૧લા । मूलम्-स्निग्धः खच्छ: सुवृत्तोऽथ, लघुर्योत्स्नाधिकः पुनः॥ सितरेखः सितावत श्चतुर्वक्त्र:प्रकीर्तितः ॥२०॥
टीका-चतुर्वक्त्रनाम्नोमणि विशेषस्य लक्षणमाह स्निग्ध इत्यादिना-चतुर्वक्त्रश्चतुर्वक्त्रनामामणिः स्निग्धः । १ भोगः सुखेस्त्र्यादिभृतावहेश्व फणकाययोः इत्यमरः ॥२ चत्वावित्राणि मुखानियस्यसः ॥