________________
श्रीसरस्वत्यै नमः श्री विश्वकर्मणे नमः श्री विश्वकर्मा विरचित ॥शीरार्णव ॥
कस्तुशास्त्रम्। KSHIRARNAVA -सुप्रभानाम्नी भाषाटीका
(अध्याय० ९९) (क्रमांक अ० १) श्री विश्वकर्मोवाच
वृक्षार्णवं शिव. प्रोक्तं क्षीरार्णवं स्ततो हरिः
हरिहरोक्तं तं श्रेष्ठं ग्रंथाकारे प्रवर्तते. ॥१॥ શ્રી વિશ્વકર્મા કહે છે. શિવજીએ વૃક્ષાર્ણવ કહેલું. અને વિષ્ણુએ શ્રીરાર્ણવ કહેલું તે શિવ અને વિષ્ણુના મુખથી વદેલું તે ઉત્તમ ગ્રંથના આકારે જગતમાં vag. १.
श्री विश्वकर्मा कहते हैं । शिवजीने वृक्षाणवि कहा था. और विष्णुने होरार्णवं कहा था । शिव और विष्णुके मुखसे निकला हुआ वह शास्त्र मंथ के उपमें जगतमें प्रचलिन हुआ।
प्रासादो देवरूपः स्यात् पादौ पाद शिलास्तथा गर्भश्चैवोदरं ज्ञेयं जंघा पादोर्ध्व मुच्यते ॥२॥ स्तंभाश्च जानवो ज्ञेया घंटा जिह्वा प्रकीर्तिता दीपः प्राण रूपो ज्ञेया ह्यपाने जल निर्गतः ॥३॥ ब्रह्म स्थानं यदैतच्च तन्नाभिः परिकीर्तिता
हृदयं पीठिका ज्ञेया प्रतिमा पुरुषः स्मृतः ॥४॥ પ્રાસાદની રચનાને દેવ શરીર રૂપ કપ્યું છે. પાયાની શિલા પગ રૂપે, ગર્ભગૃહ = ઉદર = પેટ રૂપે, પાયા પરની જગતી જાંઘ રૂપે, થાંભલા ઢીંચણ, ઘંટા જીભ રૂપે, દીપક-દી પ્રાણ રૂપે, ગુદા રૂપે પ્રનાલ = પરનાળ, દેવનું બ્રહ્મસ્થાન नालि, 81 ३थे इय, मने प्रतिभा से पुरुष ३५ शुलु. २-3-४. .
प्रासादकी रचना को देव शरीररूप माना गया है। नींवकी शिलाको पाँव के रूपमें, गर्भगृहको उदर के रूपमें, नींवकी भूमिको जंघाके रूपमें, स्तंभ को
