________________
क्षीरार्णव अ. ९९ क्रमांक अ- १
जानुके रूपमें, घंटाको जिह्नाके रूपमें, दीपकको प्राणके रूप में, प्रनाल को गुदा के रूपमें, देवके ब्रह्मस्थो नाभि पीठिकाको हृदयके रूपमें और प्रतिमाको पुरुषके रूप में जानना । २–३–४
२
पादचारस्त्वहंकारो ज्योतिस्तच्चक्षुरुच्यते तदूर्ध्व प्रकृतिस्तस्य प्रतिमात्मा स्मृतौ बुधैः ॥ ५॥ तलकुंभादधोद्वारं तस्य प्रजननं स्मृतम् शुकनासा भवेन्नासा गवाक्षः कर्णउच्यते ॥ ६॥ कायापाली स्मृतः स्कंधे ग्रीवा चामलसारिका कलशस्तु शिरोज्ञेयो मज्जादित्पर संयुतं ॥ ७ ॥
પગને સંચાર અહંકાર, દીપને પ્રકાશ ચક્ષુ રૂપે, ઉપરના ભાગ તેની પ્રકૃતિ, પ્રતિમા આત્મા રૂપે બુદ્ધિમાને જાણવાં. દ્વારના કુંભીના તળથી નીચેના ભાગ તે લિંગરૂપે જાણવે. શિખરના શુકનાંસ એ નાસિકારૂપ, ગવાક્ષ ઝરુખા કાનરૂપ, શિખરને સ્કંધ તે ખલા અને આમલસારાનુ ગળુ તે ગળુ કરૂપ, આમલસારાને કળશ તે મસ્તક રૂપે જાણવુ. ચામડી અને તેની નીચેના ભાગ ते नानु 'लास्टर अगुवो..
• पद संचारको अहंकार के रूपमें, दीपकके प्रकाशको चक्षुके रूपमें उर्ध्वभागको उसकी प्रकृतिके रूपमें, प्रतिमाको आत्माके रूपमें बुद्धिमानों को समझना चाहिये । द्वारके कुंभीके तलसे निम्न भागको लिङ्गके रूपमें जानना । शिखरके शुकनासको नासिकारूप, झरोखों को कानरूप, शिखर के स्कंधको खंभा, और आमलसारा के कंठको कंठरूप, आमलसाके कलशको मस्तकरूप जानना । और उसके निम्न भाग को, जो खडीके प्लास्टर का है, चमडी समझनी । ५-६–७
मेदच वसुधा विद्यात् प्रलेपो मांसमुच्यते अस्थिनो च शिलास्तस्य स्नायुकीलादयः स्मृताः ॥ ८ ॥
क्षु शिखरा स्तस्य ध्वजाकेश प्रकीर्तिताः
एव पुरुषरूपं तु ध्यायेच्च मनसा सुधीः ॥ ९ ॥
પૃથ્વી મેઢ રૂપે, માંસ ચુનાના લેપ, હાડકાંએ શિલારૂપે, ખીલા અને પાઉ–કુકરા તે સ્નાયુરૂપે ચક્ષુરૂપ શૃગ-શિખરીએ, ધ્વજા કેશરૂપે, એ રીતે પ્રાસાદના સર્વાં અગાનુ પુરુષરૂપે મનથી ધ્યાન કરવું. ૮-૯
पृथ्वीका भेद के रूपमें, खडीके लेपका माँसके रूपमें, शिलाओंका हड्डीयों