________________
સાગરસ્ત્રાવનાર . શાનદાર રીપત્ર આયાની દિશા
पूर्वदिशि अजं दद्यादाग्नेये धूम्रमेव च । याम्यायां च सिंहं दद्याद् नैर्ऋत्ये श्वानमेव च ॥३०॥ पश्चिमायां वृषं दद्याद् वायव्ये खरमेव च ।
उत्तरे च गजं दद्यादीशाने ध्वांक्षमेव च ॥ ३१ ॥ પૂર્વમાં પ્રવજય, અગ્નિકોણમાં ધૂમ્ર, દક્ષિણ દિશામાં સિંહ આય, નિત્ય કેણમાં શ્વાન આય, પશ્ચિમ દિશામાં વૃષ આય, વાયવ્ય કોણમાં ખર
આય, અને ઈશાન કેણમાં ધ્વાંક્ષ આય દે. ૩૦-૩૧ પરસ્પર આપવાના આય
वृषस्थाने गजं दद्यात् सिंहं वृषभहस्तिनोः ।
ध्वजः सर्वेषु दातव्यो वृषो नान्यत्र दीयते ।। ३२॥ વૃષ આચને ઠેકાણે ગજ આય આપ, વૃષ આય અને ગજ આયને ઠેકાણે સિંહ આય આપ. વિજ આય કેઈપણ આયને ઠેકાણે આપી શકાય. પરંતુ વૃષ આય કેઈપણ આયના સ્થાને કદી ન આવે. આયનાં સ્વરૂપ
ध्वजः पुरुषरूपश्च धूम्रो मार्जाररूपकः । સિંદ સિંધૂણી થાના ભાન રૂરૂ I वृषो वृषभरूपाढ्यः खरो रासमरूपकः ।
જગ જાનવે ધ્યાં જ છે રૂજ || વજ આયનું રૂપ પુરૂષના જેવું, ધૂમ્ર આયનું બિલાડા જેવું, સિંહ આયનું સિંહ જેવું, શ્વાન આયનું કૂતરા જેવું, વૃષ આયનું બળદના જેવું, ખર આયનું ગધેડા જેવું, ગજ આયનું હાથી જેવું, અને દેવાંક્ષ આયનું કાગડાના જેવું સુખસ્વરૂપ છે. ૩૩-૩૪
૧. લેક ૩રનો અર્થ આ રીતે કરવામાં આવે છે. જે જાતિને ઘેર આય આપવાનું કહ્યું હોય તે આ પહેલા માળમાં આપ. પહેલે માળે વૃષાય કે ગાય આપેલ હોય છે. તે ઉપર સિંહ આય બીજે માળે આપી શકાય. નીચે ગાય હોય તો ઉપર ગજાય ન આપો. વજાય આય પર ગજાય દેવો, પણ કેઈપણુ આય ઉપર વૃષાય ન આપ. દરેક આય પર જાય આપી શકાય. ત્રીજે મત ઉપર બાબતને આ લેક ધરાવે છે. પણ સો તેને પ્રમાણિક માનતા નથી, : સા. ૨
