________________
मंडपाधिकार अ १० Marathi atarra
ખીજા પ્રકારના મેહંદ પચ્ચીશ મડપા કહે છે. मेर्वाद प्रवक्ष्यामि पंचविंशतिमंडपान् । भीतिद्वारमाग्रीवांच भूमिकां मांडमुच्छ्रयम् ॥ ३१ ॥ तेषां खंडस्य संस्थाने कर्त्तव्य शास्त्रपारगैः । एकभूमिं द्विभूमिं वा गर्भसूत्रानुसारतः ॥ ३२ ॥
હવે હું મૈરૂ આદિ પચ્ચીશ પ્રકારના મંડપ કહું છું. તેમજ ભિત્તિયુક્ત દ્વારવાળા પ્રાગ્રીવ (પ્રવેશ) મ'ડપ, ભૂમિ–મજલા અને માઢની ઉંચાઈ કહું છું. મડપેાના ખડા એક ભૂમિવાળા અથવા એ ભૂમિવાળા, પ્રાસાદના ગર્ભસૂત્રને અનુસરીને શિલ્પશાસ્રના પારગામી શિષિઓએ કરવા. ૩૧-૩૨ મેવિદ મડાનાં લક્ષણા—
---
लक्षणानि समोक्तानि कथयामि समासतः । चतुरस्रीकृते क्षेत्रे अष्टधा प्रविभाजिते ॥ ३३ ॥ द्विभागं च भवेन्मध्ये चतुष्क्या संवृते धरैः । अलिंद भागिक कुर्याद् द्वादशस्तंभैः शोभितम् ॥ ३४ ॥
૧૪૫
હવે હું મેર્વાદ મંડપાનાં લક્ષણ કહું છું, સમચારસ ક્ષેત્રના આઠ ભાગ કરવા. તેમાંથી વચલા ચાર વિભાગનુ એક પદ કરી ફરતી ચારે દિશામાં અમ્બે ભાગની પહેાળી ચતુષ્ટિકા કરવી, અને તે ચતુષ્ટિકા=અહિંદ-એકેક ભાગ નીકળતી કરવી. પહેલા માપ માર સ્તંભવાળે કરવા. ૩૩-૩૪
બીજો અને ત્રીજે મંડપ–
द्वितीयो विंशतिस्तंभै-रष्टाविंशतिभिः परैः ।
भद्रं तु भागनिष्कासं षड्भागं चैव विस्तरे ॥ ३५ ॥ ખીજો મંડપ વીશ સ્તંભેાને અને ત્રીજો મડપ અઠ્ઠાવીશ સ્તભાને જાણવા. તેમાં એકેક ભાગ ભદ્રના (આલદ=ચાકીને) કરવા. આ મા (છત્રીશ ભાગના ક્ષેત્રમાં છ ભાગ વિસ્તારમાં કરવા. ૩૫
ચોથા મંડપ
प्रतिभद्रं ततो भागे चतुर्भागं तु विस्तरम् ।
द्विभागयामविस्तारः प्राग्रीवः स्याच्चतुर्दिशि ॥ ३६ ॥
(સાળ પદમાં ખાર સ્તબાવાળા મડપને ચારે તરફ઼) ચાર ભાગ વિસ્તારના એક ભાગ નીકળતા પ્રતિભદ્ર કરવા. અને તેમાંથી આગળ (એક ભાગ) નીકળતી અને એ ભાગ લાંખી પહેાળી ચતુષ્ટિકા-પ્રાગ્રીવ અલિંદ ચાતરમ્ કરવી. (આ રીતે ચેાથેા મડપ ત્રીશ સ્તંભને જાણવા), ૩૬
દા. ૧૯