________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ૨૫૦ ]
મોક્ષશાસ્ત્ર ભરતક્ષેત્રનો વિસ્તાર भरतः षडूविंशतिपंचयोजनशतविस्तारः षट् चैकोनविंशति
भागा योजनस्य।। २४।। અર્થ- ભરતક્ષેત્રનો વિસ્તાર પાંચસો છવીસ અને એક યોજનના ઓગણીસ ભાગમાંથી છ ભાગ અધિક છે.
ટીકા
(૧) ભરતક્ષેત્રનો વિસ્તાર પર૬ ૬/૧૯ યોજન છે. (જુઓ, સૂત્ર ૩ર).
(૨) ભરત અને ઐરાવતક્ષેત્રમાં, વચમાં, પૂર્વ-પશ્ચિમ સુધી લાંબો વિજયાર્થ પર્વત છે, જેથી ગંગા-સિંધુ અને રક્તા-રક્તદા નદીને કારણે બન્ને ક્ષેત્રોના જ છે ખંડ થઈ જાય છે, તેની વચમાં આર્યખંડ અને બાકીના પાંચ મ્લેચ્છખંડ છે. તીર્થંકરાદિ પદવીધારી પુરુષો ભરત, ઐરાવતના આર્યખંડમાં તથા વિદેહક્ષેત્રોમાં જ જન્મે છે. || ૪TI
આગળનાં ક્ષેત્રો અને પર્વતોનો વિસ્તાર तद्विगुणद्विगुणविस्तारा वर्षधरवर्षा विदेहान्ताः।। २५।।
અર્થ:- વિદેહક્ષેત્ર પર્વતનાં પર્વત અને ક્ષેત્ર ભરતક્ષેત્રથી બમણા બમણા વિસ્તારવાળો છે. || ૨૫ ના વિદેહક્ષેત્રથી આગળનાં પર્વત અને ક્ષેત્રોનો વિસ્તાર
ઉત્તરા ફળતુન્યા: રદ્દ . અર્થ- વિદેહક્ષેત્રથી ઉત્તરના ત્રણ પર્વત અને ત્રણ ક્ષેત્ર દક્ષિણના પર્વત અને ક્ષેત્રોની સમાન વિસ્તારવાળા છે.
ટીકા ક્ષેત્રો અને પર્વતોનો પ્રકાર નીચે પ્રમાણે છે:ક્ષેત્ર કે પર્વત વિસ્તાર - યોજન ઊંચાઈ ઊંડાઈ ૧. ભરતક્ષેત્ર
પર x x ૨. હિમવત્ કુલાચલ
૧૦પર૧- ૧OO યો. ૨૫ યો. ૩. હૈમવક્ષેત્ર
૨૧૦૫
Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
