________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
લોકાનુપ્રેક્ષા ]
[ ૭૫ સાત રાજુ પહોળો છે, ત્યાંથી અનુક્રમે ઘટતો ઘટતો મધ્યલોકમાં એક રાજા રહે છે, પછી ઉપર અનુક્રમે વધતો વધતો બ્રહ્મસ્વર્ગના અંતમાં પાંચ રાજુ પહોળો થાય છે, પછી ઘટતો ઘટતો અંતમાં એક રાજી રહે છે, એ પ્રમાણે થતાં દોઢ મૃદંગ ઉભાં મૂકીએ તેવો આકાર થાય છે.
હવે દક્ષિણ-ઉત્તર વિસ્તાર વા ઉંચાઈ કહે છે :दक्खिण-उत्तरदो पुण सत्त वि रज्जू हवंति सव्वत्थ। उड्ढो चउदस रज्जू सत्त वि रज्जू घणो लोओ।। ११९ ।।
दक्षिणोत्तरतः पुनः सप्त अपि रज्जवः भवन्ति सर्वत्र। ऊर्ध्व चतुर्दश रज्जवः सप्त अपि रज्जव: घनः लोकः।। ११९ ।।
અર્થ:- દક્ષિણ-ઉત્તર દિશામાં સર્વત્ર આ લોકનો વિસ્તાર સાત રાજા છે, ઉંચાઈ ચૌદ રાજા છે તથા સાત રાજુનું ઘનપ્રમાણ છે.
ભાવાર્થ- દક્ષિણ-ઉત્તર સર્વત્ર સાત રાજા પહોળો અને ચૌદ રાજુ ઉંચાઈમાં છે એવા લોકનું ઘનફળ કરવામાં આવે ત્યારે તે ૩૪૩ ઘનરાજા થાય છે. એક રાજા પહોળાઈ, એક રાજા લંબાઈ તથા એક રાજાની ઉંચાઈવાળા સમાન ક્ષેત્રખંડને ઘનફળ કહેવામાં આવે છે.
હવે ત્રણ લોકની ઉંચાઈના વિભાગ કહે છે :मेरुस्स हिट्ठभाए सत्त वि रज्जू हवेइ अहलोओ। उड्डम्हि उड्ढलोओ मेरुसमो मज्झिमो लोओ।। १२०।। मेरो: अधोभागे सप्त अपि रज्जव: भवति अधोलोकः। ऊचे ऊर्ध्वलोक: मेरुसमः मध्यम: लोकः।। १२० ।।
અર્થ:- મેના નીચેના ભાગમાં સાત રાજા અધોલોક છે,
Please inform us of any errors on Rajesh@ AtmaDharma.com