________________
૨૦
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
પ્રવચનસાર
तत्र शुद्धोपयोगफलमात्मनः प्रोत्साहनार्थमभिष्टौति
[ भगवानश्री ६६
अइसयमादसमुत्थं विसयातीदं अणोवममणंतं। अव्युच्छिण्णं च सुहं सुद्धवओगप्पसिद्धाणं ।। १३ ।।
अतिशयमात्मसमुत्थं विषयातीतमनौपम्यमनन्तम्। अव्युच्छिन्नं च सुखं शुद्धोपयोगप्रसिद्धानाम् ।। १३ ।।
आसंसारापूर्वपरमाद्भुताह्वादरूपत्वादात्मानमेवाश्रित्य प्रवृत्तत्वात्पराश्रयनिरपेक्षत्वादत्यन्तविलक्षणत्वात्समस्तायतिनिरपायित्वान्नैरन्तर्यप्रवर्तमानत्वाच्चातिशयवदात्मसमुत्थं विषयातीत
फलमनन्तसुखं कथयतीति पातनिकात्रयस्यार्थं मनसि धृत्वा सूत्रमिदं प्रतिपादयति-अइसयं आसंसाराद्देवेन्द्रादिसुखेभ्योऽप्यपूर्वाद्भुतपरमाह्लादरूपत्वादतिशयस्वरूपं, आदसमुत्थं रागादिविकल्परहितस्वशुद्धात्मसंवित्तिसमुत्पन्नत्वादात्मसमुत्थं, विसयातीदं निर्विषयपरमात्मतत्त्वप्रतिपक्षभूतपञ्चेन्द्रियविषयातीतत्वाद्विषयातीतं, अणोवमं निरुपमपरमानन्दैकलक्षणत्वेनोपमारहितत्वादनुपमं, अनंतं अनन्तागामिकाले विनाशा
યોગવૃત્તિને આત્મસાત્ ( આત્મરૂપ, પોતારૂપ ) કરતા થકા શુદ્ધોપયોગ-અધિકાર શરૂ કરે છે. તેમાં (પ્રથમ ) શુદ્ધોપયોગના ફળને આત્માના પ્રોત્સાહન માટે પ્રશંસે છેઃ
अत्यंत, आत्मोत्पन्न, विषयातीत, अनुप, अनंतने વિચ્છેદહીન છે સુખ અહો ! શુદ્ધોપયોગપ્રસિદ્ધને. ૧૩.
अन्वयार्थः- [ शुद्धोपयोगप्रसिद्धानां ] शुद्धोपयोगथी * निष्यन्न थयेला आत्माजनुं ( देवणी भगवंतोनुं अने सिद्धभगवंतोनुं ) [ सुखं ] सुज [ अतिशयं ] अतिशय, [ आत्मसमुत्थं ] आत्मोत्पन्न, [विषयातीतं ] विषयातीत ( अतीन्द्रिय), [ अनौपम्यं ] अनुपम ( उपमा विनानुं ), [ अनंतं ] अनंत [ अव्युच्छिन्नं च ] अने अविच्छिन्न ( अतूट5) छे.
ટીકાઃ- (૧) અનાદિ સંસારથી જે આહ્લાદ પૂર્વે કદી અનુભવાયો નથી એવા અપૂર્વ, પરમ અદ્ભુત આહ્લાદરૂપ હોવાથી ‘ અતિશય ’, (૨) આત્માને જ આશ્રય કરીને (સ્વાશ્રિત ) પ્રવર્તતું होवाथी 'आत्मोत्पन्न', ( 3 ) पराश्रयथी निरपेक्ष होवाथी ( -स्पर्श, रस, गंध, वर्श अने शब्दना તથા સંકલ્પ-વિકલ્પના આશ્રયની અપેક્ષા વિનાનું હોવાથી) ‘વિષયાતીત ', (૪) અત્યંત વિલક્ષણ હોવાથી (અર્થાત્ બીજાં સુખોથી તદ્દન ભિન્ન
* નિષ્પન્ન થવું = નીપજવું; ફ્ળરૂપ થવું; સિદ્ધ થવું. (શુદ્ધોપયોગથી નિષ્પન્ન થયેલા એટલે શુદ્ધોપયોગરૂપ કારણથી કાર્યરૂપ થયેલા.)
Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com