Pravachana sara

SR No.: 008294
Original Sutra Author: Kundkundacharya
Author: Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Publication Year: 1980
Total Pages: 548
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 3 MB

Page 358

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
इन नशास्त्रमाणा]
શેયતત્ત્વ-પ્રજ્ઞાપન
૩૨૩
ते ते कर्मत्वगताः पुद्गलकायाः पुनरपि जीवस्य। संजायन्ते देहा देहान्तरसंक्रमं प्राप्य।।१७०।।
ये ये नामामी यस्य जीवस्य परिणाम निमित्तमात्रीकृत्य पुद्गलकायाः स्वयमेव कर्मत्वेन परिणमन्ति, अथ ते ते तस्य जीवस्यानादिसंतानप्रवृत्तशरीरान्तरसंक्रान्तिमाश्रित्य स्वयमेव च शरीराणि जायन्ते। अतोऽवधार्यते न कर्मत्वपरिणतपुद्गलद्रव्यात्मकशरीरकर्ता पुरुषोऽस्ति।।१७०।।
अथात्मनः शरीरत्वाभावमवधारयति
परिणताः पोग्गलकाया पुद्गलस्कन्धाः पुणो वि जीवस्स पुनरपि भवान्तरेऽपि जीवस्य संजायंते देहा संजायन्ते सम्यग्जायन्ते देहाः शरीराणीति। किं कृत्वा। देहंतरसंकमं पप्पा देहान्तरसंक्रमं भवान्तरं प्राप्य लब्ध्वेति। अनेन किमुक्तं भवति-औदारिकादिशरीरनामकर्मरहितपरमात्मानम-लभमानेन जीवेन यान्युपार्जितान्यौदारिकादिशरीरनामकर्माणि तानि भवान्तरे प्राप्ते सत्युदयमागच्छन्ति, तदुदयेन नोकर्मपुद्गला औदारिकादिशरीराकारेण स्वयमेव परिणमन्ति। ततः कारणादौदारिकादिकायानां जीवः कर्ता न भवतीति।। १७० ।। अथ शरीराणि जीवस्वरूपं न भवन्तीति निश्चिनोति-ओरालिओ य देहो औदारिकश्च देहः देहो वेउव्विओ य देहो वैक्रियकश्च तेजइओ तैजसिक: आहारय कम्मइयो आहारकः कार्मणश्च पुग्गलदव्वप्पगा सव्वे एते पञ्च देहा: पुद्गलद्रव्यात्मका: सर्वेऽपि
अन्वयार्थ:- [ कर्मत्वगताः ] ५) परिमेटा [ ते ते] ते ते [पुद्गलकायाः ] ५६४ायो [ देहान्तरसंक्रमं प्राप्य ] हेहांत२३५ ३२१२ने भीने [पुनः अपि] इरी इरीने [जीवस्य ] पने [ देहाः ] शरी॥ [ संजायन्ते ] थाय छे.
ટીકાઃ- જે જીવના પરિણામને નિમિત્તમાત્ર કરીને જે જે આ પુદ્ગલકાયો સ્વયમેવ કર્મપણે પરિણમે છે, તે જીવને અનાદિ સંતતિરૂપે (પ્રવાહરૂપે) પ્રવર્તતા દેહાંતરરૂપ (ભવાંતરરૂપ) ફેરફારનો આશ્રય કરીને તે તે પુદ્ગલકાયો સ્વયમેવ શરીરો (શરીરોરૂપે, શરીરો થવામાં નિમિત્તરૂપે) થાય છે. આથી નક્કી થાય છે કે કર્મપણે પરિણમેલા પુદ્ગલદ્રવ્યાત્મક શરીરનો કર્તા આત્મા નથી.
ભાવાર્થ:- જીવના પરિણામને નિમિત્તમાત્ર કરીને જે પુલો સ્વયમેવ કર્મરૂપે પરિણમે છે, તે પુદ્ગલો જ અન્ય ભવમાં શરીર બનવામાં નિમિત્તભૂત થાય છે અને નોકર્મપુદ્ગલો સ્વયમેવ શરીરરૂપે પરિણમે છે. માટે શરીરનો કર્તા આત્મા નથી. ૧૭૦.
હવે આત્માને શરીરપણાનો અભાવ નક્કી કરે છેઃ
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com