Page Text
________________
૩૭૬
જ્ઞાયક સ્વરૂપપ્રકાશન નથી તો કહે છે એમાં એક એની ભૂલ રહી જાય છે એ ભૂલ બીજા પારામાં કાઢે છે કે કદાચ તને સામાન્ય સ્વભાવ આવી ગયો હાથમાં પણ એ સામાન્યને અવલોકન કરનારું જ્ઞાન કેવું હોય, અને કેમ પ્રગટ થાય વિશેષજ્ઞાન એની તને ખબર નથી.
એમાં ફરમાવે છે કે આત્મા છે, ત્રિકાળી દ્રવ્ય છે, અકર્તા છે, અભોક્તા છે. તું મરી જાઈશ ને તો પણ આત્મા પોતાના નિજ સ્વભાવને છોડશે નહી. તને નુકસાન થશે પણ સ્વભાવ પોતાનો છોડશે નહીં. આહાહા ! અકર્તા ને અવેદક એ મૂળ સ્વભાવ આત્માનો છે. આત્મા આત્માનો સ્વભાવ કદી છોડતો નથી.
એમ બીજા પારામાં કહે છે કે જ્ઞાનનો સ્વભાવ કેવળ પરને જાણવાનો છે અને પોતાને જાણતો જ નથી એમ નથી. પરને જાણતો જ નથી એવો જ્ઞાનનો મૂળ સ્વભાવ છે. અનાદિ
અનંત સ્વભાવ છે ઈ. અને છતાં પણ ઈ હઠ ત્યે કે સ્વનેય જાણે ને પરમેય જાણે. સ્વને | નિશ્ચયે જાણે અને વ્યવહાર પર જાણે એમ વ્યવહારને આગળ કરી અને નિશ્ચયથી વિમુખ રહી જાય છે. એને આત્માનો અનુભવ થતો નથી.
બીજા પારામાં કહે છે જ્ઞયાકાર અવસ્થામાં હવે જ્ઞાન પ્રગટ થાય છે ઉપયોગ લક્ષણ. એ લક્ષણ સ્વચ્છ છે બધાને સમયે સમયે જ્ઞાન પ્રગટ થાય છે. સમ્યજ્ઞાન પ્રગટ નથી થતું બધાને. સમ્યજ્ઞાન નવું થાય છે અને ઉપયોગ તો જૂનો છે. જેમ જ્ઞાયક અનાદિ-અનંત છે એમ એનો પ્રગટ થતો ઉપયોગ લક્ષણ એ અનાદિ-અનંત છે. લક્ષણ લક્ષને પ્રસિદ્ધ કરે છે અલક્ષને પ્રસિદ્ધ કરી શકતું નથી. આહાહા !
લક્ષણ એટલે ઉપયોગ એ આત્માને પ્રસિદ્ધ કરે. પણ આ રાગ તે આત્મા ને શરીર તે આત્મા ને પરપદાર્થને જાણું છું એ લક્ષણ અલક્ષને પ્રસિદ્ધ ન કરે, તો તો લક્ષણાભાસ થઈ ગયો ઈ. લક્ષણ કેવું છે? જીવનું છે. ઈ ખારાપણું કેનો સ્વભાવ છે? મીઠાનો. દાળ ખારી, શાક ખારું, ખીચડી ખારી, ભજીયા ખારા ત્રણકાળમાં શાક ખારું થઈ શકતું નથી. પણ એ ખારાપણું છે એ તો મીઠાનો સ્વભાવ છે. ખારાપણું મીઠાના દ્રવ્યથી અભેદ છે લક્ષને લક્ષણ છે તો અભેદ, પણ એના લક્ષણ દ્વારા લક્ષનું જ્ઞાન કરાવી ને લક્ષનો અનુભવ કરાવવો છે.
જ્ઞાનીઓ છોડતા નથી. કે જ્ઞાન લક્ષણ છે? કે હા. લક્ષણ છે. ઈ કોને જાણે? કે કેવું છે જ્ઞાન? કે પુદ્ગલનું, છદ્રવ્યનું? કે ના. પુદ્ગલનું જ્ઞાન હોય જ નહીં કોઈ દિ'. ત્રણેય કાળ આત્માનું જ જ્ઞાન હોય અને એ જ્ઞાન આત્માને જ પ્રસિદ્ધ કરે. અનાત્માને પરને પ્રસિદ્ધ કરતું નથી ત્રણ કાળમાં કોઈકાલે ઈ પ્રસિદ્ધ કરે જ નહીં. મરી જાઈશ તોય આત્માનો સ્વભાવ પર નહીં જાણે. આહાહા ! હઠ પકડીશ તો તને નુકસાન થશે પણ ઈ જ્ઞાન પોતાને જાણવાનું છોડી અને પરને જાણવા કદી જઈ શકે જ નહીં. જો પરને જાણવા જાય તો
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |