________________
પ્રવચન નં. ૨૮
૩૬૭ ઊભો થાય છે. પણ બેમાંથી કોઈ તારી પાસે નથી. એટલે ખરેખર એક સમયમાત્ર પણ તાદાભ્ય હોવા છતાં જ્ઞાન આત્માને સેવતું નથી. - જ્ઞાનમાં આત્મા જણાવા છતાં એ જ્ઞાનમાં આત્માને જાણતો જ નથી. જણાય છે છતાં જાણતો નથી. અને જે નથી જણાતું બિલકુલ ભિન્ન છે. આહાહા! આ તો બદામનો મેસુબ છે વજુભાઈ ! હે ! આહાહા ! જે ભિન્ન છે એ તો તને જણાતું જ નથી અને અભિન્ન જ્ઞાયકભાવ છે અનુભવ પહેલાંની વાત કરું છું, પછી જ્ઞયાકાર અવસ્થામાં શું થાય છે એ હવે વાત આવશે. પહેલાં શેયાકાર અવસ્થાનું શું સ્વરૂપ છે એ વાત ચાલે છે, કે જ્ઞાયકનો પ્રતિભાસ તો થાય છે પણ બાળ-ગોપાળ સૌને એનો અનુભવ પણ છે. આહાહા ! એટલે એ અભેદ છે. કથંચિત્ ઉપયોગ અને જ્ઞાયક આત્મા કથંચિત્ અભેદ છે. કથંચિત્ તાદાત્મય છે એટલે જણાય તો છે. પ્રતિભાસ અને પ્લસ જણાય અને પરપદાર્થ પ્રતિભાસ પણ માઈનસ જણાય નહિ. એમાં માઈનસ છે અને આમાં પ્લસ છે. આ ઇંગ્લીશ શબ્દ આવ્યા. જ્ઞાયક ! તું તો જાણશ ને ઈગ્લીશને તો ઠીક.
કહ્યું? પરપદાર્થ પ્રતિભાસ થાય પણ જ્ઞાનમાં જણાય નહિ. કેમ ન જણાય જ્ઞાનમાં કે જ્ઞાનનો વિષય જ નથી. જ્ઞાનનો વિષય જ નથી. પછી પ્રશ્ન જ ક્યાં છે ? એનો વિષય હોય તો તો એને જાણે. પણ એનો વિષય તો એકલો આત્મા છે જ્ઞાનનો વિષય. તો જ્ઞાયકનો પ્રતિભાસ પણ થાય છે અને એ અભેદ હોવાથી બધા જીવોને, બાલ-ગોપાલ સૌને એ જણાય છે, જણાય છે, સમયે સમયે જણાય છે, સમયે સમયે જણાય છે. અને આ ના પાડે છે કે મને જણાતો નથી. મને આ જણાય છે, મને આ જણાય છે, આ જણાય છે આ જણાય છે. આ જણાય છે, આ જણાય છે. આહાહા ! જણાય રહ્યો છે બાલ-ગોપાલ સૌને પણ એ એના ઉપર લક્ષ કરતો નથી. એટલે જણાવા છતાં પણ એને જાણતો નથી માટે એનું અજ્ઞાન થઈ ગયું છે.
હવે એના માટે ગુરુદેવે, એક વ્યાખ્યાન આપ્યું છે એ કાઢો હવે લાલ અક્ષરનું જ્ઞાનકળામાં અખંડનો પ્રતિભાસ'' એ ગુરુદેવ તો બધું આપી ગયા છે પણ ગુરુદેવ ટેપમાં બોલે છે કોઈક કોઈક વાર કે વેપારીઓ વેપારમાં ખેંચી ગયા છે એને કાંઈ ટાઈમ નથી. બે ચાર કલાક વાંચવું ને શું છે આ તત્ત્વ. એને ટાઈમ મળતો નથી.
આ આત્મધર્મ છે હો સોનગઢથી છપાયેલું. ૩૯૨ નંબરનું છે. ““જ્ઞાનકળામાં અખંડનો પ્રતિભાસ” વર્તમાન વર્તતો જે જ્ઞાન ઉપયોગ પ્રગટ થાય છે એમાં અખંડનો પ્રતિભાસ થાય છે. પરના પ્રતિભાસનું લખ્યું જ નહિ પણ અખંડનો પ્રતિભાસ થાય છે એટલે અખંડ જણાય છે એમ કહેવાનો આશય, જાણે નહિ ભલે પણ જણાયા વગર રહે નહિ. એને ન જાણે તો ય