Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૨૪
૩૧૧ ટીકામાં આપણે વિસ્તાર કરશું એનો.
ટીકા :- જે પોતે પોતાથી જ સિદ્ધ હોવાથી સ્વયં સિદ્ધ પરમાત્મા છે. કોઈથી એની ઉત્પત્તિ થાય કોઈથી નાશ થાય તો એનો નાશ થઈ જાય એમ છે નહીં. નિરપેક્ષ તત્ત્વ છે. સાપેક્ષ તત્ત્વ નથી. અરે પરથી તો નિરપેક્ષ છે. પણ પર્યાયોથી નિરપેક્ષ છે એમ અહીંયા કહેવું છે. અંદર પરમાત્મા આવો બિરાજમાન છે અને જો એકવાર જો. પર્યાયને જોવાની ને પર્યાયને સ્થાપના કરવાની ને પર્યાય છે કે નહીં, ને એને કોણ કરે છે, કર્મકૃત છે કે જીવકૃત છે, કે પર્યાયકૃત છે પર્યાય, એ ત્રણને, એ વાતને છોડી દે તું હવે, રહેવા દે. ઘણું કર્યું તે, ઘણું વાંચ્યું, ઘણો અભ્યાસ તે કરી લીધો અમને ખબર છે.
પણ એક વાત રહી ગઈ છે તારા ખ્યાલમાં આવતી નથી, તે વાત મારે કહેવી છે. જે પોતે પોતાથી શુદ્ધ હોવાથી નિરપેક્ષ તત્ત્વ છે. કોઈથી ઉત્પન્ન થયો નહીં હોવાથી, કોઈ કારણની એને જરૂર નથી, એની હૈયાતિ માટે. અનાદિ અનંત રહેવા માટે કોઈની એને જરૂર નથી. પરમાત્મા છે. પરમાત્માને કોની જરૂર હોય. અનાદિ સત્તારૂપ છે. અનાદિ અનંત છે. કદી વિનાશ પામતો નહીં હોવાથી અનંત છે.
આ પ્રમત્ત અપ્રમત્ત દશાઓ તો ક્ષણિક નાશવાન એક સમયનું જેનું આયુષ્ય છે અને સાપેક્ષ છે. ખરેખર તો એ અજીવનો વિસ્તાર છે. જીવનો વિસ્તાર નથી. બધું આ શાસ્ત્રમાં છે. કાંઈ મારા ઘરની વાત કરું છું એમ નહીં સમજતા. બધા આધારો મારી પાસે છે. આહાહા! આ અજીવને જીવ માની બેઠો છે. જો સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિથી જુઓ તો આ બધા, આત્મા સિવાય જેટલા ભાવો છે. (તે અજીવના ભાવો છે.) અજીવ અધિકારમાં એણે બધાને છેડે અજીવમાં નાખ્યા છે.
વિનાશ પામતો નહીં હોવાથી અનંત છે, અનાદિ અનંત નિત્ય ઉદ્યોતરૂપ હોવાથી ક્ષણિક નથી. હંમેશા એ પ્રગટ છે પરમાત્મા, પરમાત્મા પ્રગટ ન થાય. પર્યાય પ્રગટ થાય ને અસ્ત થાય. ઉદય અસ્તના ધર્મો પર્યાયમાં છે. પણ પરમાત્મા એ પ્રગટ થાય ને પછી અસ્ત થઈ જાય એવું એમાં નથી. એ તો છે, છે ને છે. નિત્ય હંમેશા ત્રિકાળ. ઉદ્યોતરૂપ પ્રગટ છે છે ને છે.
નિત્ય ઉદ્યોતરૂપ છે એમ. કેવળજ્ઞાન છે પણ અનિત્ય ઉદ્યોતરૂપ છે. કેવળજ્ઞાન તો છે એ પ્રકાશરૂપ છે (આ) નિત્ય ઉદ્યોતરૂપ હોવાથી ક્ષણિક નથી, ધ્રુવ છે. ધ્રુવ પરમાત્મા અને સ્પષ્ટ પ્રકાશમાન જ્યોતિ છે. પ્રત્યક્ષ છે આત્મા પરોક્ષ નથી. કે કેમ દેખાતો નથી ? કે તું દેખતો નથી. ખરેખર તો બાળ ગોપાળ સૌને એ તો દેખાય રહ્યો છે. પણ તું ત્યાં નજર નથી કરતો, પર્યાય ઉપર નજર કરે છે. પર્યાય ઉપર નજર કરતાં તને પરદ્રવ્ય લક્ષમાં આવશે
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |