Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૧૫
૧૯૩ નહીં, છોડી આપ સ્વભાવ.' એ વાત કરે છે. અને આ જે ભિન્ન લક્ષણવાળા, કોઈમાં ઉદય ભાવનું લક્ષણ કોઈમાં ઉપશમ, ઉપશમ સમ્યગ્દર્શન એ જીવ નથી. ક્ષયોપશમ સમ્યગ્દર્શન જીવ નથી. ક્ષાયિક સમ્યગ્દર્શન જીવ નથી. આ તો જેનો કાળ પાકી ગયો હોય એને બેસે, બાકી બેસવું કઠણ છે. આહાહા !
આ જે ભિન્ન લક્ષણવાળા, વિવિધ પ્રકારના પાછા, જીવ એક પ્રકારનો, પર્યાયમાં વિવિધતા, અનેક પ્રકાર, પર્યાયમાં એક પ્રકાર ન હોય, જીવમાં એક પ્રકાર હોય. આ જે ભિન્ન લક્ષણવાળા વિવિધ પ્રકારના ભાવો પ્રગટ થાય છે. ભિન્ન લક્ષણ વાળા, ભિન્ન ભિન્ન લક્ષણવાળા વિવિધ પ્રકારના ભાવો એટલે પર્યાયો પ્રગટ થાય છે તે હું નથી. આ પર્યાય જે મને પ્રગટ થઈને મુનિરાજ કહે છે. છઠું સાતમું ગુણસ્થાન, પ્રમત્ત-અપ્રમત્ત, એ હું નથી. એમાં હું નથી એ મારામાં નથી. પર્યાય મને અડતી નથી અને પર્યાય જ્ઞાનનું ઝેય પણ નથી. મારા જ્ઞાનનું જોય તો પરમાત્મા છે. શુદ્ધ અશુદ્ધ પર્યાય, કર્તાનું કર્મ તો નથી, પણ મારા જ્ઞાનનું ય પણ પરમાર્થથી નથી. પરમાર્થથી તો મારો આત્મા, એમાં પ્રમેયત્વ નામનો ગુણ છે ને આત્મામાં, એ શેય છે. કહે છે તે હું નથી પ્રગટ થાય તે હું નથી.
હવે પ્રગટ થાય તે હું નથી એનું કારણ આપે છે. કેમ હું નથી ? કારણ કે તે બધાય મને પદ્રવ્ય છે. પ્રમત્ત અને અપ્રમત્તની ચૌદ ગુણસ્થાનની દશા, અમને જે અત્યારે પ્રમત્ત અપ્રમત્ત દશા પ્રગટ થાય છે, મુનિરાજ ભાવલિંગ સંત, પ્રચુર આનંદના વેદનારા, જેનું ત્રીજું નામ છે. એ કહે છે કે આ જે દશાઓ પ્રગટ થાય છે, તે હું નથી. ત્યારે તમને એ કયા પ્રકારે ભાસે છે? કે મને પરદ્રવ્યપણે જણાય છે. સ્વદ્રવ્યપણે જણાતી નથી. આનંદની, પ્રચુર આનંદની દશા, એ પરદ્રવ્ય છે મને, પાંચ મહાવ્રતના પરિણામ તો મને પરદ્રવ્ય છે, શુભભાવ તો મને પરદ્રવ્ય છે, હજી શુભભાવ પરદ્રવ્ય છે એ બેસતું નથી. એનાથી ધીમે ધીમે ધર્મ થાય ને લાભ થાય તે શુભભાવ કરતાં કરતાં, અરેરે ! એક ફક્ત સોનગઢમાં સૂર્ય ઉગ્યો, બાકી હિન્દુસ્તાનમાં તો અત્યારે અંધારું છે. એક સોગનઢમાં સૂર્યપ્રકાશ્યો, બાકી અંધારું છે.
જે પ્રગટ થાય છે તે હું નથી. હું નથી ત્યાં પૂર્ણ વિરામ ન કર્યું, પણ એ મને પરદ્રવ્ય છે. કાલે આવ્યું તું. કે અતીન્દ્રિયજ્ઞાનથી વિપરીત, એવું જે ઈન્દ્રિયજ્ઞાન તે અન્ય છે. અન્ય છે ત્યાં પૂર્ણ વિરામ ન કર્યું. પણ એ કર્મજન્ય છે. કાલે જતીનભાઈ નહોતા કાલે આવ્યું'તું. પરમાત્મ પ્રકાશની ૬૩ નંબરની ગાથામાં છે. શું કહ્યું? આ અતીન્દ્રિય જ્ઞાનમય ભગવાન આત્મા અંદર બિરાજમાન છે અને આ શાસ્ત્ર સમ્મુખનું જે જ્ઞાન, વ્યવહાર જ્ઞાન, શાસ્ત્રના લક્ષે વ્યવહાર જ્ઞાન પ્રગટ થાય. નિશ્ચય જ્ઞાન પ્રગટ ન થાય. ઈન્દ્રિયજ્ઞાન પ્રગટ થાય. કહે છે કે એ વિપરીત છે. આત્માના સ્વભાવથી શાસ્ત્રજ્ઞાન વિપરીત છે માટે અન્ય છે. વિપરીત
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |