________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
દ્રવ્ય સ્વભાવ પર્યાય સ્વભાવ-પ૭ તો અનુભવ થશે.
ખરેખર તો “નિશ્ચયનય” નો જે પક્ષ-વિકલ્પ છે તે સ્વભાવના ઓથે ગળે છે. સ્વભાવ ઉપર આવે ને એટલે નિશ્ચયનયનો જે વિકલ્પ હતો ને તે ખૂટતો જાય છે. એટલે એનો અનુભાગ ઘટતો જાય છે. અનુભાગ ઘટે એને સ્થિતિ પણ ઘટે ને હારે સ્થિતિ પણ ઘટે. લંબાઈ નહીં. વિકલ્પ લંબાઈ અને સ્થિતિ કહેવાય એને એની અંદર જે કષાયની મંદતાનો અનુભાગ હતો ઈ ઘટે છે બેય એક સાથે ઘટે. (બરાબર) એટલે એ સ્વભાવના ઓથે ગળે છે.
અને સ્વભાવનો આશ્રય લેતાં ઈ પક્ષ ટળી જાય છે. અને નયાતિક્રાંત થાય છે. નિશ્ચયનય પક્ષાતિક્રાંત કરાવી, આનંદની પ્રાપ્તિ કરાવી ચાલી જાય છે. ઊભી ક્યાં રહે છે. જ્યાં પોતે સ્વભાવની સન્મુખ થાય છે ત્યાં નિશ્ચયનયનો પક્ષ પણ ઉત્પન્ન થતો નથી. નયપક્ષતો પરાશ્રિત છે. વ્યવહારનય તો પરાશ્રિત છે જ પણ નિશ્ચયનય પણ પરાશ્રિત જ છે. વિકલ્પમાત્ર પરાશ્રિત જ હોય, અને સ્વાશ્રિત ન હોય મનનાં સંગવાળો વિકલ્પ હોવાથી પરાશ્રિત જ છે.
ભવિષ્યમાં તમારે આનું સ્પષ્ટીકરણ બઠું કરવું પડશે. જ્યારે લાંબો કાળ જાશે ને પછી આ પુસ્તકો મૂકવાનાં જ છે બહાર, તો કો'કને લાભ થશે. પણ પછી આ બહુ ફેલાશે, ને ત્યારે ખુલાસા પણ બહુ થશે. એટલે અત્યારે આપણે જે આ વાત ખૂબ સારી રીતે ચર્ચાઈ જાય છે તે સારું છે.
અતીન્દ્રિયજ્ઞાન આત્માને નિશ્ચયનયથી નથી જાણતું પરંતુ સ્વભાવથી જાણે છે. એમાં નયનું શું કામ આવ્યું? જ્ઞાન સ્વભાવથી જ આત્માને જાણે છે એમ ખ્યાલમાં આવ્યું એનું નામ જ્ઞાનની પર્યાયનો નિશ્ચય-અનુભવમાં પ્રગટ થાય છે. (બહુ સરસ) જ્ઞાનની પર્યાયનો નિશ્ચય અનુભવમાં પ્રગટ થાય છે. જ્ઞાયક નો જ્ઞાયક છે. અનુભવ થયો ને? તો જ્ઞાનની પર્યાયનો નિશ્ચય એમ કહ્યું. નિશ્ચયનય નહીં, સ્વભાવ. જ્ઞાનની પર્યાયનો સ્વભાવ. આત્માને અભેદ થઈ તેને જાણવાનો, અભેદ ને જાણનાર ઈ.. ( શ્રોતા-હ, ઈ.... અનુભવમાં પ્રગટ થાય છે. )
(શ્રોતા-આપ કહતે હૈ ના કિ જાણનાર જણાય છે એટલે કે જણાયા જ કરે છે, જણાયા જ કરે છે, ઐસી સ્થિતિ હું ના? હું. (શ્રોતા-ઐસી સ્થિતિ હૈ, ઔર આપ જાગૃત કરા દેતે હૈ.)
જ્ઞાયક નથી ત્યમ પર તણો” આહાહાહા! આવ્યું! દેવલાલીમાં જામી ગઈ 'તી હો ! (શ્રોતા-જામી, જામી અરે બહુ જામી હતી. આઠ દિવસ જામી હતી.) કેવી જામી હતી? રંગ ચડી ગયો હતો. રોજ નવું નવું જ આવતું હતું (શ્રોતા એક સેટિકાની અને એક એકત્રીસમી ગાથા બેય બહુ જામી હતી.)
Please inform us of any errors on Rajesh@ AtmaDharma.com