Dravya Svabhaav Paryaya Svabhaav

SR No.: 008236
Original Sutra Author: N/A
Author: Lalchandra Pandit
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan
Publication Year: 1999
Total Pages: 276
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 2 MB

Page 140

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
દ્રવ્ય સ્વભાવ પર્યાય સ્વભાવ-૪૬ એમ નથી. (શ્રોતા- નયથી કેમ ખ્યાલમાં નથી આવતો કે કોઈ નયથી અકર્તા નથી.) એના સ્વભાવથી જ અકર્તા છે. (શ્રોતા- નયથી અકર્તા હોય તો તો નયથી ખ્યાલમાં આવી જાય. સ્વભાવથી જ અકર્તા છે એટલે સ્વભાવથી જ ખ્યાલમાં આવે છે.) કેમ કે કોઈ નયથી અકર્તા કહેશો તો પ્રતિપક્ષનયથી કર્તાપણું આવશે. તો દષ્ટિનો વિષય દષ્ટિમાં નહીં આવે. એ તો જ્ઞાનનો વિષય થયો. તમે પ્રમાણમાં ચાલ્યા ગયા. એમાં તો સાધ્યની સિદ્ધિ નહીં થાય એમ. (શ્રોતા- વિપરીતતા પૂરી આવી ગઈ. કારણકે અકર્તાને કર્તા માની લીધો ને !) એ તો વિપરીતતા છે. કોઈ અપેક્ષાએ કર્તા ખરો કે નહીં એમ?
નિશ્ચયનયે અકર્તા તે તો બરોબર છે. પણ વ્યવહારનયે તો કર્તા ખરો કે નહીં? પણ અકર્તા સ્વભાવથી જ છે. નિશ્ચયનયે અકર્તા છે તો વ્યવહારનયે કર્તા. પણ વ્યવહારનય એમાં લાગુ પડતી નથી. વ્યવહારનયથી તો.... (શ્રોતા- હા. એને નિશ્ચયનય લાગુ પડતી નથી તો વ્યવહારનય ક્યાંથી લાગુ પડે! !) સ્વભાવ નિરપેક્ષ હોય. નય લાગતી જ નથી. બરાબર છે. સાપેક્ષ તો સમજાવવા માટે છે, અનુભવ નિરપેક્ષ જ હોય.
(શ્રોતા-દ્રવ્ય સ્વભાવ નયથી ખ્યાલમાં નથી આવતો; અનુભવમાં નથી આવતો. કેમકે કોઈ નયથી અકર્તા છે એમ નથી. સ્વભાવથી જ અકર્તા છે. એકેક વાક્ય બ્રહ્મવાક્ય છે. અહાહા !) કોઈ નયથી અકર્તા નથી સ્વભાવથી જ અકર્તા છે. બહુ ઊંડી ચર્ચા છે હોં ! ઘડીકમાં તો સમજાય પણ નહીં કે આ શું કહેવા માગે છે એમ. (નયનો પક્ષ હોય ને ?) નયના પક્ષવાળાને ન સમજાય, (પણ જે નયથી છૂટવા માગતો હોય એને તો આ આમાંથી માર્ગ મળી જાય.)
નયનો પક્ષ કહેવો કે શેયને જાણવાનો પક્ષ કહેવો. નય છે તે જ્ઞય છે, પરૉય છે. નયજ્ઞાન, જ્ઞાન નથી. ( જ્ઞાન નહીં હૈ, ઔર શુદ્ધ જ્ઞય ભી નહીં હૈ.) સ્વય તો જ્ઞાન છે. શ્રુતજ્ઞાન છે તે શેય છે. આ વિકલ્પ છે નયોના. તે શેય છે? ધ્યેય તો નથી પણ તે શેય પણ નથી. જ્ઞય તો જેમાં આત્મા જણાય છે એવું અતીન્દ્રિયજ્ઞાન એ શેય છે. આહાહા ! એવી વાત છે. (જ્ઞાન કા જ્ઞાન હોતા હૈ. જ્ઞાન હોતા હૈ એકદમ. જ્ઞાનનું જ્ઞાન થાય છે. આવી ગયું ને?
અધ્ધર આકાશમાં ઊડવાની વાત છે. જ્ઞાનગગનમાં ઊડવાની વાત છે. (શ્રોતા- એમ આવે છે નાટક સમયસારમાં.
યાહીકે સુપક્ષી ઉડત જ્ઞાન ગગનમેં, યાહી કે વિપક્ષી જગ જાલમેં રુલત હૈ.” એટલે આનો સમ્યક પ્રકારે પક્ષ કરનાર એટલે એને લક્ષમાં લેનાર જ્ઞાનગગનમાં ઊડે છે. આપ ઘણી વખત કહો છો ને આકાશમાં ઉડ છે ઈ... વાત ) હવે બરાબર. આ વાત બરાબર.
Please inform us of any errors on Rajesh@ AtmaDharma.com