________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૧૭) ]
| [ ૭ ઢાળા ભાવલિંગી મુનિ જ્યારે ઉગ્ર પુરુષાર્થ વડે શુદ્ધોપયોગરૂપે પરિણમી નિર્વિકલ્પપણે સ્વરૂપમાં ગુપ્ત થાય છે તે નિશ્ચયગુતિ છે, અને તે વખતે મન-વચન-કાયાની ક્રિયા સ્વયે રોકાઈ જાય છે; તેમની શાંત અને અચળ મુદ્રા જોઈને તેમના શરીરને પથ્થર સમજી મૃગના ટોળા (પશુઓ ) ખુજલી ખંજવાળે છે, છતાં તે મુનિઓ પોતાના ધ્યાનમાં નિશ્ચલ રહે છે. તે ભાવલિંગી મુનિને ત્રણ ગુતિ હોય છે.
પ્રશ્ન- ગુતિ કોને કહે છે?
ઉત્તર:- મન-વચન-કાયાની બાહ્ય ચેષ્ટા મટાડવા માટે, પાપ ચિંતવન ન કરે, મૌન ધારે, તથા ગમનાદિ ન કરે, તેને અજ્ઞાની જીવ ગુતિ માને છે. હવે મનમાં તો ભક્તિ આદિરૂપ અનેક પ્રકારના શુભ રાગાદિ વિકલ્પો થાય છે, એટલે પ્રવૃત્તિમાં તો ગુણિપણું બને નહિ. (સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન અને આત્મામાં લીનતા વડે) વીતરાગભાવ થતાં જ્યાં મન-વચન-કાયાની ચેષ્ટા થાય નહિ એ જ સાચી ગુતિ છે.
(મોક્ષમાર્ગ પ્રકાશક પૃ. ૨૩૧-૩૨) મુનિઓ પ્રિય (અનુકૂળ) પાંચ ઇન્દ્રિયોના પાંચ રસ, પાંચ રૂપ, બે ગંધ, આઠ સ્પર્શ અને શબ્દરૂપ પાંચ વિષયોમાં રાગ
* આ સંબંધમાં સુકુમાલ મુનિનું દષ્ટાંત છે - જ્યારે તેઓ ધ્યાનમાં હતા ત્યારે એક શિયાળી અને તેનાં બે બચ્ચાંઓ તેમનો અર્થો પગ ખાઈ ગયા પણ તેઓ પોતાના ધ્યાનથી જરા પણ ચલાયમાન થયા નહિ. (સંયોગથી દુઃખ થતું જ નથી, શરીરાદિમાં મમતા કરે તો તે મમત્વભાવથી જ દુ:ખનો અનુભવ થાય છે-એમ સમજવું)
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com