Page Text
________________
કોઈ જાતની આસક્તિ નહિ રાખતાં,રાજ્ય કરતો એ રાજા,સેંકડો વર્ષો સુધી જીવતો રહ્યો, અને તેટલા કાળમાં તેને કોઈ રોગ પણ થયો નહિ.પછી તેને પોતાના "દેહ" નામનો વેષ ત્યજી દીધો. પરબ્રહ્મ ના સાક્ષાત્કારને લીધે,તેણે પરબ્રહ્મમાં જ પ્રવેશ કર્યો,
કે જે પરબ્રહ્મ-સૃષ્ટિ અને પ્રલયનું અધિષ્ઠાન છે,તથા કારણોના પણ કારણ-રૂપ છે.
નિર્મળ અને સ્વયંપ્રકાશ સર્વોત્તમ સ્વરૂપ જાણવામાં આવવાને લીધે,શોકથી રહિત થયેલો અને જન્મ આદિ વિકારોથી રહિત,દશાને પ્રાપ્ત થયેલો,એ મહાત્મા રાજા,
જેમ.ધડો ફૂટી જતાં.ધટાકાશ -એ મહાકાશની સાથે એકરસ થઇ જાય છે.
તેમ સ્થળ-સૂક્ષ્મ-કારણ-એ ત્રણે શરીરનો ભંગ થતાં.પરબ્રહ્મ ની સાથે એકરસ થઇ ગયો.
(૬૧) પરિધ અને સુરઘુનો સંવાદ
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે,રામ,તમે પણ એ રીતે,તત્વબોધ થી સઘળાં પાપોને દુર કરી,જગતના કલ્યાણ માટે શોક-રહિત થાઓ,અને સુખ-દુઃખ-આદિ દ્વંદ્વો થી રહિત થઈને જીવનમુક્ત ની પધ્વી ને પ્રાપ્ત થાઓ. બાળકની પેઠે ધોર અંધારામાં ડૂબેલું મન જો-વિચાર-રૂપી દીવાને મેળવે,તો તે વિચારના આશ્રયને લીધે, તે મનને કદી પણ પરિતાપ થતો નથી.મોહમાં પડતું ચિત્ત (મન) આ રીતના વિચારના આશ્રયથી સુખ પામે છે. માટે તમે આ પવિત્ર વિચારને અભ્યાસથી દૃઢ કરીને તેનો બીજાઓને ઉપદેશ કરો અને સર્વદા મનને,"એક સમાધાનવાળું" રાખો,એટલે એમ કરવાથી તમે પૃથ્વીના શણગાર-રૂપ થશો.
રામ કહે છે કે-હે,મુનિશ્વર,પવનથી ઉડતાં મોરનાં પીંછા જેવું ચપળ મન એક સમાધાન-વાળું કેવી રીતે થાય? અને તે એક સમાધાનવાળું કેવું થાય? એ આપ મને કહો.
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે,રામ,તત્વબોધને પ્રાપ્ત થયેલા તે સુરઘુરાજાનો અને તેના સમયમાં થયેલ પરિધ(પણાઁદ) નામના રાજર્ષિ સાથે થયેલા અદભૂત સંવાદ - હું ,તમને કહું છું તે તમે સાંભળો. એ બંને રાજાઓએ "એક સમાધાનમાં મન" ને સમજાવ્યું (કર્યું) હતું.
233
પ્રબળ શત્રુઓને હણનારો,અને "પરિધ" એ નામથી પ્રખ્યાતિ પામેલો પારસી (!!ઈરાન) દેશનો એક રાજા હતો. તે રાજાના પ્રભાવથી એ દેશ સારી રીતે ચાલતો હતો.સુરઘુ રાજાનો એ પરમ મિત્ર હતો.
કોઇ સમયે,જેમ,પ્રજાના અપરાધોને લીધે સંસારમાં પ્રલય થાય,તેમ, પરિધરાજાના દેશમાં પ્રજાના પાપોને લીધે, મોટી અનાવૃષ્ટિ થઇ-કે જેને લીધે પ્રજાજનો ભૂખે મરવા લાગ્યા,તેથી પરિઘરાજાને ઘણો ખેદ થયો. પ્રજાનો વિનાશ અટકાવી નહિ શકવાને લીધે વૈરાગ્યને પામેલા એ રાજાએ પોતાનું રાજ્ય છોડી દીધું અને તપ કરવા માટે વનમાં જઈને ગુફામાં રહ્યો.
તપ કરતો,જિતેન્દ્રિય અને શાંત બુદ્ધિવાળો એ રાજા,વૃક્ષો પરથી પોતાની મેળે ખરી પડેલાં પર્ણો (પાંદડાં) ખાઈને રહેવા લાગ્યો.લાંબા સમય સુધી પર્ણોનું જ ભક્ષણ કરવાને લીધે તે "પણાઁદ" એ નામથી ઓળખાવા લાગ્યો. પછી હજાર વર્ષ સુધી દારુણ તપશ્ચર્યા કરીને -અભ્યાસને લીધે,તે રાજા અંતઃકરણની શુદ્ધિથી અને ઈશ્વરના અનુગ્રહ થી,જ્ઞાનને પ્રાપ્ત થયો,જીવનમુક્ત થયો.અને પોતાની ઈચ્છા મુજબ ત્રૈલોક્ય માં વિચરવા લાગ્યો.
એક વખત તે પરિધ (પણાઁદ) રાજા સુરઘુરાજાને ઘેર આવી પહોંચ્યો.બંને રાજા પરસ્પરના મિત્ર હોવાને નાતે, પરસ્પરની પૂજા કરી, બંને એકબીજાને મળવાથી અત્યંત ખુશ થઈને,આસન ગ્રહણ કર્યું.
પરિધ કહે છે કે-આજ તમારાં દર્શનથી મારું ચિત્ત મોટા આનંદને પ્રાપ્ત થયું છે.તમને જેમ માન્ડવ્ય મુનિની કૃપાથી જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું છે,તેમ મને તપથી પ્રસન્ન થયેલા ઈશ્વરની કૃપાથી જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું છે.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |