________________
તમે,જન્મતાં,મરતાં,જીવતાં,અને ક્રિયાઓ કરતાં પણ-પોતાના સ્વ-રૂપ-ભૂત અનુસંધાનમાં સ્થિર રહો. "આ મારાં સંબંધીઓ છે અને હું દેહ છું"એવી વાસનાઓને ત્યજી દઈને,અને એકનિષ્ઠા રાખીને, પોતાની અંદર રહેલા કેવળ અખંડ જ્ઞાન-રૂપ ચૈતન્યમાં જ તત્પર રહો.
દેહ પડતાં સુધી (મૃત્યુ સુધી) એકનિષ્ઠા રાખીને,વર્તમાન સ્થિતિમાં તથા ભવિષ્ય સ્થિતિમાં પણ પોતાના "અખંડ-જ્ઞાન-સ્વ-રૂપ"ના અનુસંધાનમાં જ તત્પર રહો. બાળપણમાં,યૌવનમાં,વૃદ્ધાવસ્થામાં,સુખ-દુઃખમાં,અને જાગ્રત,સ્વપ્ન સુષુપ્તિ જેવા સમયમાં,પણ, સ્વ-રૂપ ના અનુસંધાનમાં જ તત્પર રહો.
બાહ્ય-વિષયો-રૂપી મેલનો ત્યાગ કરી,મન નો અત્યંત નાશ કરી નાખી,અને આશાઓ-રૂપી-પાશને અત્યંત કાપી નાખીને---સ્વ-રૂપના અનુસંધાનમાં જ તત્પર રહો. આ ઇષ્ટ છે અને આ અનિષ્ટ છે-એવી ભેદ-દૃષ્ટિ દૂર કરીને સાર-ભૂત સ્વ-રૂપના અનુસંધાનમાં જ તત્પર રહો.
બુદ્ધિ,બહારના વિષયો અને ઇન્દ્રિયો-વગેરે પદાર્થો કે જે તમારા સ્વ-રૂપનો સ્પર્શ પણ કરી શકતા નથી, તેઓનો-કોઇ પણ આગ્રહ નહિ રાખતાં,દ્વૈત અને સંકલ્પો થી રહિત થઈને પોતાના ચૈતન્ય-માત્રમાં જ તત્પર રહો. જાગ્રતમાં પણ સુષુપ્તિના જેવી,નિર્વિકલ્પ-સ્થિર-સ્થિતિની ભાવના રાખી, "જે કંઇ છે તે સઘળું હું છું"એમ વિચાર કરીને કેવળ -સત્તા-રૂપે રહો.
જન્મ-મરણ-વગેરે દશાઓથી રહિત થઇ,સર્વત્ર મુક્ત-પણાથી યુક્ત થઇને,
અને "બુદ્ધિની- સઘળી વસ્તુઓ નો હું જ પ્રકાશક છું" એવો નિશ્ચય કરીને,પોતાના ચૈતન્ય-માત્રમાં જ તત્પર રહો. ભેદ-બુદ્ધિનો (આ હું છું અને આ બીજો છે-તેવી બુદ્ધિનો) ત્યાગ કરીને,જગતની સ્થિતિમાં દેખાતા, સઘળા વિભાગોને મિથ્યા સમજી,આત્માનું અવલંબન કરીને સ્થિર થાઓ.
કેવળ ધૈર્યને જ ધરનારી -ઉદાર બુદ્ધિથી,મનના આશાઓ-રૂપી પાશોને કાપી નાખી, ધર્મ-અધર્મ બંનેથી રહિત થાઓ.
તમે કેવળ જ્ઞાન-સ્વ-રૂપ જ રહીને સ્વ-રૂપ નો જ આસ્વાદ લીધા કરશો તો - હલાહલ-નામનું ઝેર પણ અમૃત થઇ જશે.(બ્રહ્મ-વિધા (જ્ઞાન) થી સર્વ અમૃત થઇ જાય છે) અંશ થી રહિત થઇ,અને નિર્મળ એવું પોતાનું સ્વરૂપ જયારે ભુલાઈ જાય છે, ત્યારે જ સંસાર-રૂપી ભ્રમ ના કારણ-રૂપ મોટો મોહ ઉદય પામે છેપણ,જયારે પોતાના સ્વ-રૂપમાં સ્થિતિ થાય ત્યારે-તે મોટો મોહ નાશ પામે છે.
તમે જયારે આશાઓ-રૂપી મહાસાગર ને તરીને આત્મ-સ્વ-રૂપ ને અનુસરશો, ત્યારે તમારું અખંડ જ્ઞાન,ચારે બાજુ ફેલાશે.
207
હે,રામ, સ્વ-રૂપનું અવલોકન કરતાં અને અદ્વૈત આનંદમાં રહેલા પુરુષને,દેવલોક નું અમૃત,
(કે જે,આત્માનંદ ના સ્વાદમાં વિઘ્ન-રૂપ હોવાને લીધે) પણ ઝેર જેવું લાગે છે.(એટલે કે આત્માનંદ શ્રેષ્ઠ છે) હે,રામ,જેઓ,અમારા જેવા,સ્વ-ભાવ (બ્રહ્મ-ભાવ) ને પામેલા હોય છે તેમની સાથે જ અમે મૈત્રી કરીએ છીએ. કેમ કે-દેહાદિ-માં અહં-ભાવ રાખનાર જે બાકીના લોકો છે
તેઓ તો-"પુરુષ-નામ"ને ખોટી રીતે ધરાવનારા,અને પશુ સમાન જ છે.(એટલે કે તેઓ મનુષ્ય જ નથી)
મોટા ઉત્કર્ષ ને પામેલા,અને અખંડ સ્વ-રૂપના જ્ઞાનને લીધે,સર્વ થી ઉન્નત થયેલા તત્વવેત્તાને, સૂર્ય વગેરેનાં બીજાં તેજો નકામાં જ લાગે છે-કેમ કે-તે બ્રહ્મ-વિધાથી સ્વ-રૂપના પ્રકાશને પ્રાપ્ત થયેલા છે. સઘળા તેજસ્વી પુરુષોમાં, સિદ્ધિઓવાળા પુરુષોમાં,બળવાન પુરુષોમાં,ઉન્નતિવાળા પુરુષોમાં -પણતત્વવેત્તા (બ્રહ્મ-વિધાથી સ્વ-રૂપના પ્રકાશને પ્રાપ્ત થયેલ) અત્યંત ઉત્તમ પુરુષ મનાય છે. બ્રહ્મને (સ્વ-રૂપ ને) જાણનારા આવા ઉત્તમ પુરુષો જગતમાં ઈશ્વરના ઉત્તમ પ્રકાશથી શોભે છે.