Page Text
________________
188
હવે જો ભૂલોકમાં યજ્ઞો અને તપોની ક્રિયાઓ બંધ પડી જશે તો"ભૂલોક કર્મભૂમિ છે" એમ કોઈના પણ સમજવામાં રહેશે નહિ,અને તેમ થશે તોઆખો સંસાર કે જે કર્મોને લીધે જ પ્રવર્યા કરે છે તેનો નાશ થઇ જશે !
કલા-ના આરંભ થી માંડીને મેં જે આ ત્રૈલોક્ય રચ્યું છે-તે-સમય વિના જ નષ્ટ થઇ જશે,એ બહુ ખોટું થશે. હું ઉપેક્ષા રાખીને,આ "સંસાર-રૂપી આડંબર" નો નાશ થવા દઉ તો, મેં હાથે કરીને પોતાની જ લીલાનો નાશ આરંભ્યો-એમ કહેવાય-એ શું યોગ્ય છે?
ચંદ્ર-સૂર્ય અને તારાઓ સહિત આ જગત શુન્ય થઇ જાય તો મારે પણ મારા આ શરીરનો (વિષ્ણુ-શરીરનો) સંહાર કરીને પૂર્ણ-સ્વ-રૂપમાં જ વિશ્રાંતિ કરવી પડે. જો કે આ રીતે સમય વગર જ આ જગત શાંત થઇ જાય તો-પણ જીવોને તો સઘળા ઉપદ્રવોની શાંતિ થઇ જાય તેમ છે,પરંતુ એ જે શાંતિ થાય તે-સુષુપ્તિ અવસ્થાના જેવી જ થાયમુક્તિ-રૂપ થાય નહિ.
વિષ્ણુ ચિંતવન કરે છે-કે-હું ઉપેક્ષા ના કરતાં,જગતની સ્થિતિ ને યોગ્ય રીતે ચલાવું.તો સત્કર્મોની મર્યાદાનો ભંગ ન થતાં,કર્મોથી ચિત્ત ની શાંતિ થવાને લીધે,અનુક્રમે સધળા જીવો ને મુક્તિ નો લાભ મળે, એટલે માટે હું ધારું છું કે-હમણાં દૈત્યો ને ઉત્તેજન આપવું તે સારું છે. દૈત્યો ઉદ્યોગી થાય તો દેવતાઓને રાગ-દ્વેષ-પૂર્વક સ્વર્ગ-લોકનાં સુખો જાળવવાની કાળજી રહે. અને જો દેવતાઓને એવી-કાળજી રહે તોદેવતાઓનાં સુખો મેળવવાની ઇચ્છાથી મનુષ્યો યજ્ઞ સંબંધી ક્રિયાઓ કરે, અને એ ક્રિયાઓ ચાલતી રહે,તો આ સંસારની સ્થિતિ બરાબર ચાલ્યા કરે.અને કદી એ સ્થિતિ નો ક્રમ ફરે નહિ.
જેમ,વસંત-ઋતુ,બીજી ઋતુમાં બગડી ગયેલા ઝાડને પાછું, તેના પોતાના ક્રમ માં સ્થાપે છે, તેમ,પ્રહલાદને,પાછો હું તેના ક્રમમાં સ્થાપે. પ્રહલાદ સિવાય હું બીજા કોઈ દૈત્ય ને રાજા કરીશ,તો હું ધારું છું કે-એ રાજા દેવોને મારી નાખ્યા વગર રહેશે નહિ, પણ પ્રહલાદનો આ જે દેહ છે-તે પવિત્ર છે-મહાત્મા નો છે.માટે તેને હાથે દેવો માર્યા જવાનો સંભવ નથી. માટે,પ્રહલાદનો આ દેહ,આ કપ પૂરો થતાં સુધી જીવતો રહે તે જ યોગ્ય છે.
"પ્રહલાદે આ કલ્પ પૂરો થતાં સુધી દેહધારી-પણાથી જ રહેવું" એવો દેવ-સંબંધી નિયમ પણ થઇ ચૂક્યો છે, એમ મારા ધારવામાં છે માટે હું પાતાળમાં જઈને પ્રહલાદને જગાડું, અને તેને કહીશ કેજેમ,મણિ મનમાં ભાવના રાખ્યા વિના જ વસ્તુઓ નાં પ્રતિબિંબોને ધારણ કરે છે, તેમ,જીવનમુક્ત લોકોની પદ્ધતિ પ્રમાણે-મનમાં રાજ્યની આસક્તિ નહિ રાખતાં,જદૈત્યો નું રાજ્ય કરો. કારણકે "આસક્તિ નહિ રાખતાં,સઘળો વ્યવહાર કરવો" એ જ જીવનમુક્ત લોકોની સમાધિ છે,
હું આ પ્રમાણે ગોઠવણ કરીશ, તો આ સૃષ્ટિ નો નાશ થશે નહિ, અને દેવતાઓ-દૈત્યોનાં નાનાં-નાનાં યુધ્ધો થયા કરશે,તેથી મને પણ વિનોદ મળ્યા કરશે!! જો કે મારે માટે તો આ સૃષ્ટિ નો ઉદય અને અસ્તએ બંને સમાન જ છે.તો પણ - આ જગત જૂની પદ્ધતિ મુજબ જ ભલે ચાલ્યા કરે.મારે તે પદ્ધતિ માં ફેરફાર કરવાનું પણ શું પ્રયોજન છે?
કર્તા-ભોક્તા-પણાનો આગ્રહ નહિ હોવાને લીધે, કોઈ પણ વસ્તુના નાશથી સુખ નહિ ધરતાં,અને તે વસ્તુની સ્થિતિથી સુખ નહિ માનતાં,વ્યવહારને અનુસરતી-તે વસ્તુની ગોઠવણ કરવી-તે એક જાતની યોગ-પધ્ધતિ જ છે. હું પાતાળ માં જઈશ,અને પ્રહલાદને જગાડીશ,તો પણ આગ્રહથી રહિત હોવાને લીધે-હું તો સ્થિર જ રહીશ. કારણકે હું કોઈ પામર મનુષ્યો ની માફક,આ સંસારની આવી લીલા કરતો નથી.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |