Page Text
________________
126
આ રાજ્ય-આદિનું સુખ તો થોડા સમય સુધી દેખાઈને નષ્ટ થઇ જવાનું છે, માટે તેની વાસના છોડી દઈને -જો-હું,ઇન્દ્ર-પદ (સ્વર્ગ કે સ્વર્ગ ના રાજા) આદિનાં સુખનો વિચાર કરું તો તેવા સુખોનો પણ વિચાર કરતાં (જેવા આત્મ-સુખથી) વિવેકી પુરુષોને વિશ્રાંતિ મળે છેતેવું કોઈ પણ સુખ ત્યાં સ્વર્ગમાં પણ જોવામાં આવતું નથી. અરે,અભાગિયા મન,સ્વર્ગને પામેલા મોટાઈ પામેલા પુરુષો પણ એક દિવસ (પોતાનું પુણ્ય ખતમ થતાં) નીચે પડવાના છે તો તું આ રાજ્ય-આદિની તુચ્છ મોટાઈમાં કેમ ભરોસો રાખે છે?
હાય,હું રજુ વિના જ બંધાયેલો છે, કાદવ વિના જ ખરડાયો છું, અને સામાન્ય લોકો કરતાં થોડોક ઉંચો હોવા છતાં નીચે જ પડ્યો છે.કારણકે મારી સ્વરૂપમાં સ્થિતિ રહી નથી. જેમ,પ્રકાશને રોકનારું કાળું વાદળું,અકસ્માત સૂર્ય આગળ પણ આવે છે, તેમ આ મોટો "મોહ" -કે જેને હું સમજુ છું છતાં તે મારી આગળ શા માટે આવ્યો હશે? આ મોટામોટા વૈભવોની સાથે મારે શો સંબંધ છે? આ બાંધવોની સાથે મારે શો સંબંધ છે? આમ છતાં,જેમ બાળક એ પોતાના કલપી લીધેલા પિશાચ થી જ વ્યાકુળ થઇ જાય છે તેમ,હું પોતે પણ કલપી લીધેલા મમતા-રૂપ સંબંધથી વ્યાકુળ થયા કરું છું.
અરે,આ સંસારના ભોગો-કે જરા (વૃદ્ધાવસ્થા) અને મરણ ને લાવે છે તેમાં હું આસ્થા શામાટે બાંધુ છું? આ ભોગ આદિની સંપત્તિ જાય તો ભલે જાય અને રહે તો ભલે રહે-પણ તેના માટે આટલો બધો આગ્રહ શાને?
આ સંપત્તિ તો પાણીના પરપોટાની જેમ ખોટી જ ઉભી થયેલી જોવામાં આવે છે, મોટામોટા વૈભવો વાળા ચક્રવર્તી રાજાઓ જે પહેલાં થઇ ગયા તે-પણ આજે સ્મરણ-માત્રમાં જ રહ્યા છે. આમ હોવા છતાં,વર્તમાન સુખો નો શો ભરોસો રાખવો?
પહેલાં ના રાજાઓના તેમનાં ધન ક્યાં ગયાં? પૂર્વના બ્રહ્માઓનાં જૂનાં બ્રહ્માંડો ક્યાં ગયાં? તો પછી હું આ મારાં ધન-વગેરેમાં વિશ્વાસ રાખું છું તે-શું મૂર્ખતા-ભર્યું જ ના કહેવાય? લાખો ઇન્દ્રો (સ્વર્ગ ના રાજાઓ) પણ પાણીમાં રહેલા પરપોટાની પેઠે કાળમાં ગળી ગયા છે, અને તેમ છતાં, હું જીવવા ઉપર આસ્થા બાંધી બેઠો છું,તો હું શું મહાત્મા પુરુષો માટે હાસ્ય-પાત્ર નથી?
જો કરોડો બ્રહ્માઓ મરી ગયા છે,કરોડો સૃષ્ટિઓ નષ્ટ થઇ ગઈ છે, અને કરોડો રાજાઓ ધૂળમાં મળી ગયા છેતો મને આ ક્ષણિક જીવન પર શું વિશ્વાસ? આ "સંસાર-રૂપી-રાત્રિ"માં થયેલી "દેહાદિક-પ્રતીતિ-રૂપ-સ્વમ"માં જો હું આસ્થા બાંધુ તો-એ મારા અવિવેક ને ધિક્કાર છે."આ દેહ એ હું છું" એવી જે કલપના થઇ છે તે ખોટી જ છે, તે છતાં હું "અહંકાર-રૂપી-પિશાચના વળગાડ-વાળાઓ" જેવો થઈને મૂરખની પેઠે કેમ બેઠો છું?
નિરાકાર છતાં પણ બહુ વિસ્તાર-વાળી આ કાળ (સમય) ની ગતિથી મારું આયુષ્ય ક્ષણેક્ષણે તૂટતું રહે છે, હાય, આ હું જોઉં છું છતાં હું શા માટે "વિચાર" કરતો નથી? બ્રહ્મા-વિષ્ણુ-શંકરને પણ પોતાના પગની નીચે દાબી દઈ તેમને કાળ જો ખાઈ જતો હોય છે-તોહે, "જીવવાની આશા" ! તું શા માટે મારામાં નાચ્યા કરે છે?મને પણ કાળ ખાઈ જવાનો જ છે!!)
મારી આટલી અવસ્થા (ઉંમર) સુધીમાં અસંખ્યાત દિવસો ગયા પણ તે દિવસોમાં આજ સુધી કોઈ એવો દિવસ જોવામાં આવ્યો નથી કે જેમાં-કોઈ એકાદ પણ અવિનાશી વસ્તુ પ્રાપ્ત થઇ હોય.
જેમ,તળાવમાં સારસ-પક્ષીઓ ફ્રે છેતેમ સર્વ લોકોના મનમાં ભોગો જ સ્ફરે છે.પણ આત્મ-વિચારો ક્રૂરતા નથી.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |