________________
જ0
કાંતેલું સૂતર છે. મિલ સૂતર અને અંબર સૂતર વચ્ચેનો ભેદ પારખવા જેવી કુશળતા બધા જ ખાદી કાર્યકરો ધરાવતા નથી.
સહુ એક વાતમાં સંમત હતા કે કતાઈમાં વીજળીનો ઉપયોગ માન્ય ન થાય ત્યાં સુધી નિયમ વિરુદ્ધ વીજળીના અંબર ચાલે છે એ ખોટું છે. એક મિત્ર તો આને અધર્મ ગણે છે. જોકે આની સામે એક દલીલ થઈ જ કે, અંબરમાં વીજળી વાપરવી કે ન વાપરવી એ ધર્મના કોઈ મૂળભૂત વ્રતો સાથે સંબંધ ધરાવતી બાબત નથી. ખાદી કમિશન કે ભારત સરકાર નીતિવિષયક નિર્ણય લઈ નિયમમાં સુધારો કરે, અને વીજળીને માન્યતા આપે તો પછી વીજળીનો ઉપયોગ કરવો નિયમ વિરુદ્ધ ન ગણાય. આમ નીતિ નિયમોમાં તો દેશ કાળ ને સંજોગો પ્રમાણે પરિવર્તન થતું જ આવે. છતાં નિયમ ન બદલાય ત્યાં સુધી એ નિયમ વિરુદ્ધ કહી શકાય. પણ અધર્મ છે એમ ન ગણાય. વળી આ તો ગરીબ માણસોને રોટલો, રોજગારી આપવામાં ઉપયોગ થાય છે. અને રોટલો ગરીબને આપવો એના કરતાં ગરીબને રોટલા રળવાનું વધુ સારું સાધન આપવું તે ઉત્તમ કામ છે.
: ૨ : આમ રસિક ચર્ચામાં સારી-નબળી બાજુઓ પણ છતી થઈ. બેહિસાબી નાણાં બાબત પણ સારી ચર્ચા થઈ. પાવતી વિના દાન લેવું એટલે કરચોરીમાં ભાગીદારી. એવાં દાન ન લેવાય એવી માન્યતાની સામે સારાં જ કામોમાં રકમ વપરાય છે અને સરકાર કરતાં વધુ સારી રીતે હેતુ મુજબ ઉપયોગ થાય છે. પછી બહુ ચિકાશ કરવાની જરૂર નથી. એવી દલીલ થઈ.
- અત્યાર સુધી શાંતિથી અને મૌન રાખી વાતો સાંભળતા હતા તે મિત્ર કહેવા લાગ્યા :
આજે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી કેટલાં બધાં આગળ વધ્યાં છે કે હવે અંબરમાં વીજળી વાપરવી કે ન વાપરવી એવી સાવ નાની વાતમાં અને જ્યાં સરકારી તંત્રમાં નરદમ ભ્રષ્ટાચાર ચાલે છે ત્યાં પૈસા આપવા કરતાં સારી સંસ્થાઓ મારફત સેવાના કાર્યોમાં નાણાં આપવાં કે ન આપવાં જેવી તત્ત્વચર્ચાનાં ચૂંથણાં પાછળ તો અપરાધભાવ કામ કરતો હોય એમ લાગે છે. નિયમ વિરુદ્ધ છે માટે અનૈતિક કે અધર્મે ગણો છો, અને અનીતિ કે અધર્મ કરો છો તેવો અપરાધભાવ સેવો છો એની આ બધી ઝંઝટ છે. આવી બધી વાતોને મારો ઝાડુ અને સાફ કરો મનનાં જાળાંઓને.”
મિત્ર હતા બુદ્ધિશાળી, વ્યવહારકુશળ, પીઢ અને અનુભવી એમની
અનુભવની આંખે
