________________
સમાજ ને દેશ તણાં ઋણોથી, ભરેલ આ દેહની પૂર્ણ પોથી; ભણી ભુલાઈ શ્રમજીવિતાની, રે ! મૂઢસ્વાર્થે ગઈ જિંદગાની. ૨૩ અધર્મને ધર્મ બનાવી બેઠો, અસત્યને સત્ય મનાવી બેઠો; હરામહાડે શ્રમ તુચ્છ માની, વિકલ્પ દોટો કરી ઝાંઝવાની. ૨૪ આ નીચ આ ઉચ્ચ સવર્ણ-ધર્મ, અસ્પૃશ્ય આ સ્પૃશ્ય નિષેધ કર્મે; કરી વિવાદો ઝગડા મચાવી; મનુષ્યની માનવતા ભુલાવી. ૨૫ નિસર્ગથી સૌ સરખાં સૂજેલાં, સૌ જ્ઞાનનાં રશ્મિ થકી ભરેલાં; છે ભિન્નતા કેવળ વૃત્તિ કેરી, સર્વત્ર જ્યોતિ પ્રસરે અનેરી ! ૨૬ આ વિશ્વનો લાભ કંઈ ન લીધો, હા ! ઇંદ્રિયોનો વ્યભિચાર કીધો; બુદ્ધિ અને દૃષ્ટિ સદાય કૂડી, ભેળી કરી મેં ત્રુટીઓની મૂડી. ૨૭ શાસ્ત્રો ભણ્યો સજ્જન સંગસેવ્યા, ન તોય વૃત્તિ જરીયે સુધારી; શ્રદ્ધા તણા દિવ્ય ન દ્વાર દીઠાં, વિકલ્પની જાળ વધુ વધારી. ૨૮ લોકેષણા ને લલનાની કેડી, ખેંચી જતી વૃત્તિ હજી હરેડી; લો ખંડ કેરો કટકો જ જાણે ! ચડેલ એ ચુંબકની સરાણે !!! ૨૯