________________
મારો મૂળ મુદ્દો આ છે કે આઝાદી પછીના ભારતમાં, છેલ્લા દાયકામાં હિન્દુ સાંપ્રદાયિક તાકાતો ઊભરી એનાં બે જ કારણો છે. એક આપણે મુસ્લિમ કોમવાદને હંમેશા હળવાશથી લીધો. મુસ્લિમ ફન્ડામેન્ટાલીઝમની આપણે ગંભીરતાથી નોંધ લીધી નહીં. ભારતમાં મોમેનીના અનુયાયીઓ ઘણાં. દિલ્હીમાં એક જમાનામાં ઘેર ઘેર મોમેનીના પ્લેમ્ફલેટ વેચાતાં હતાં. મને કાયમ ઈરાનથી પોમેનીનું સાહિત્ય આવતું હતું ઉર્દૂમાં, ઈગ્લિશમાં. ભારતમાં જે મુસ્લિમ પ્રેસ છે, ગુજરાતમાં પણ નીકળે છે. એમાં એક જ વાત કાયમ હોય અને તે મુસ્લિમ કોમવાદનું સમર્થન. ઔરંગઝેબ સારો માણસ છે. એનું ખોટું ચિત્રણ થાય છે. હિન્દુ સમાજ આવો છે. આવું જ એકતરફી ચિત્ર ખોર્મનીનાં હંમેશા એમાં વખાણ આવતાં. આપણે કોઈએ એની સામે ગંભીરતાથી નોંધ લીધી નહીં. એ ખોમેની જ્યારે ઈરાકના સદ્દામહુસેન સાથે ઝઘડયો, અને ઈરાન અને ઈરાકનું યુદ્ધ થયું. તો હવે શું કરવું? મોમેનીનાં વળતાં પાણી થયાં અને સદામહુસેન એક મુસ્લિમ કટ્ટરવાદી હિંસક મુસ્લિમ નેતા તરીકે બહાર આવ્યો. તો ભારતના મુસ્લિમોના એક જૂથે એને ટેકો આપવાનું શરૂ કરી દીધું! મુંબઈમાં મુસ્લિમોનું સરઘસ નીકળ્યું, જુમ્માની નમાઝ પઢીને, એમના હાથમાં બેનર હતાં, છોકરાઓના હાથમાં કે, સદ્દામહુસેન તમે કૅમિકલ બોમ્બનો ઉપયોગ કરો. ઈસ્લામ શું આ કહે છે? મુંબઈના મુસ્લિમોએ આવું સરઘસ કાઢયું, એ સરઘસ ઉપર મુંબઈની પોલીસ તૂટી પડી. પોલીસે અત્યાચાર કર્યો. મુસ્લિમ યુવકોને પકડી પકડીને શૂટ કર્યા. દસ મુસ્લિમ યુવકો માર્યા ગયા. હું આનો બચાવ નથી કરતો પણ જો ભારત જેવા સેકયુલર દેશમાં રહીએ અને આપણે જો આવાં સરઘસો કાઢીએ, આવાં બેનર કાઢીએ, તો ગમે તેવી પોલીસ ગમે તેવો લિબરલ હિન્દુ હશે, એને પણ તમે કોમવાદી બનાવી દેશો. "શેતાનિક વર્સીસ” પર ભારતે સૌ પ્રથમ પ્રતિબંધ મૂકયો. અને જ્યાં પેલો રહે છે ત્યાં ઈગ્લેન્ડે ના પાડી દીધી ભારત સરકારની પ્રશંસા કરવી જોઈએ, એના બદલે તમે બ્રિટિશ હાઈકમિશનર ઉપર સરઘસ લઈ જાઓ અને ત્યાં જઈને તમે ધમાલ કરો, આ બિલકુલ યોગ્ય લાગતું નથી. એટલે આપણે મુસ્લિમ કોમવાદનાં કેટલાંક પાસાં છે એની ઉપેક્ષા કરી. શું કારણ? આપણા રાજક્તઓએ આ રમત શરૂ કરી, અંગ્રેજોને પણ સારી કહેવડાવી દે એવી ભયંકર ખરાબ રમત, હિન્દુઓ અને મુસ્લિમોના ભાગલા પડાવવા, હરિજન અને સવર્ણોમાં ભાગલા પડાવવા, પહેલાં મસ્જિદનો પ્રશ્ન આવે તો કહેવું કે મુસ્લિમો સાચા છે. પછી હિન્દુ એકતાની યાત્રા આવે એને એક બીજાને સમજીએ
૨૯