________________
૨૨
તમે રસ્તો બતાવો.” તેઓ કહે “હું બોર્ડની મીટિંગ તત્કાલ બેલાવું છું. તમે કુરેશીભાઈ, પ્રાંતિક સમિતિની કારોબારીના એકમાત્ર સભ્ય છૂટા છે. હવે શું કરવું તે ચાલો આપણે વિચારીએ.” મેં કહ્યું, “બરાબર છે. આપણે લોકલ બોર્ડના મેદાનમાં આજે સાંજના મીટિંગ રાખીએ. મોઢે મેઢે, સાઈકલિસ્ટ દ્વારા કે ભીત અને ભયપત્રિકાઓ મારફતે શહેરભરમાં સમાચાર પહોંચાડી દઈએ કે આજે સાંજે પાંચ વાગ્યે દેશભરમાં થયેલી ધરપકડના વિરોધમાં લોકલ બોર્ડના મેદાનમાં જાહેર સભા રાખવામાં આવી છે તેમાં સૌને આવવા વિનંતી છે. આ વાતચીત ચાલતી હતી તેવામાં આજુબાજુના કેટલાયે ભાઈઓ ભેગા થઈ ગયા. નિર્ણય લેવાતાં જ સભાની જાહેરાત કરવા જોમભેર જુવાનિયા નીકળી પડ્યા. પળે પળે અને લોકો મીટિંગના સમાચાર લઈ તેઓ ફરી વળ્યા.
સવારના દસ-સાડાદસના સુમારે મનમાં જેલ કે ગળીની તૈયારી સાથે કુટુંબની વિદાય લીધી. પગે ચાલતાં, એલિસબ્રિજ પુલ વટાવી વિકટોરિયા ગાર્ડન, ચર્ચ પાસેથી પસાર થઈ પ્રેમાભાઈ હાલ આગળ આવતાં અંગ્રેજ સરકારે ચળવળન દાબી દેવા ભરેલા પિતરાને ઠઠારો જોવા મળ્યો. શહેરમાં આગળ જતાં રસ્તા નિર્જન, વસ્તીમાં રસ્તે ઊભેલા બંધારી કે લાઠીધારી અહીં તહીં જોવા મળે, અથવા પળના નાકે ઊભેલા મોટેરા અને નાના બાળકો જેએ પિકારતા હોય, “ઈન્કિલાબ ઝિંદાબાદ અને એ ઘોષણા
