________________
શરું કરી. દાંડીકૂચ વખતે બાપુના પડાવ દિવસના અને રાતના એમ બે પે રહેતા બાપુની અને કૃચના સૈનિ
ની સ્થિતિ અને વ્યવસ્થાની દિવસની કામગીરી વિદ્યાપીઠના વિદ્યાર્થી મિત્ર સાથે મને સોંપાઈ. એ કામ
હું હતું. રોજ પડાવ બદલાય તેની સાથે જ માવવવધા ઊભી કરવાની રહે. પડાવના લોકો અને અનિલ અતિ ઉત્સાહી. એક વસ્તુની માંગ કરતાં માલિમાર વસ્તુઓ લાવી મૂકતા, પણ આશ્રમની રહેણી
અને રીતભાતથી તદ્દન અજાણ્ય, સ્વચ્છતાને અજાણ છે પાતળાયે ખ્યાલ ના મળે, જ્યાં ત્યાં બેસતા, થૂકતા કેરે મળી આવે તેને કામમાં લઈ લેતા. પણ બાપુ પાસે અા જ ચાલે.
એ પડાવ થવાનો હોય ત્યાં બાપુની બેઠકની કે તેમના શિશમની તેલમાલિશ અને સ્નાન માટેની બધી જગ્યાએ સાદી પણ તદ્દન સાફ, જાળાંબાવાં કે કરોળિયા વગરની જૂળ-ખેપટથી મુક્ત હોવી જોઈએ. ગંદુ પાણી એકઠું ન થતાં તે વહી જતું હોવું જોઈએ. એ મુજબ સ્વચ્છતાના નિયમે ઘણું ચ ધોરણના જાળવવાના રહેતા. જેવું બાપુ માટે તેવું જ સૈનિકે માટે મુતરડીઓ, પાયખાનાં રાતોરાત નવાં જ ઊભાં કરવાનાં રહેતાં. રસેડાનાં નાનાંમોટાં વાસ છે ઘસેલાં સાફ રાખવાના થતાં. ખોરાકમાં મરચાં, મસાલા વિનાનો માત્ર મીઠું નાખેલ સાદો ખોરાક લેવાતો. આ રીતે