________________
૪પ
વ્યસનત્યાગ ઓતારિયા સંસ્કારી ગામ હતું એટલે શિકાર, દારૂ, માંસાહાર, ચેરી, વ્યભિચાર જેવાં મહાવ્યસનો ત્યાં બહુ દેખાતાં ન હતાં. તેને પ્રતિષ્ઠા પણ ન હતી. કોઈ માર્ગ ભૂલેલે છાનાં-છપનાં કર્મ આચરે તે જુદી વાત છે. પણ ચા-બીડીનું વ્યસન તે સર્વસામાન્ય બની ગયું હતું. સંસ્કારઘરનો લાભ લેનારા તો રસ પહેલાં જ તે વ્યસનમાંથી છૂટી ગયા. પછી ગામમાં કપિ ને પ્રતિજ્ઞા લેવાનું વાતાવરણ જમાવ્યું, જેમાં ખૂબ સારી સફળતા પ્રાપ્ત થઈ હતી.
જુગાર સામે જેહાદ એ જમાનામાં ગામડામાં જુગારનું વ્યસન ઠીક ઠીક પિઠું હતું. ખાસ ભીમ અગિયારશ અને ગોકુળ અષ્ટમી પર જુગાર વ્યાપક પ્રમાણમાં રમાતો. તે દિવસે જુગાર રમવામાં ધર્મ છે તેવો ભ્રમ પણ વ્યાપક પ્રમાણમાં વ્યાપી ગયેલો હતો. ગીતામાં ભગવાને કહેલ કે “છળકપટ કરનારમાં વ્રત હું છું એને અનર્થ કરી તે દિવસે જુગાર રમવામાં આવતું. ખરી રીતે તો “છળ કરના સર્વનાશ કરી ઠેકાણે પાડનાર વ્રત છે તે વાતને યાદ કરાવી નાનચંદભાઈ એ ઘૂત સામે જેહાદ જગાવી. જુગાર અંગે સંતબાલની શીખ સમજાવતાં તે કહેતા :
ઘતે ઘટે પ્રભુશ્રદ્ધા, થાય હરામ દાનત; ને કલેશ પાંડવો જે, માટે ધર્મે નિષિદ્ધ તે;