________________
૧. ગાવલડી મારી માવલડી
ભાલની ધરતીમાં ઝાડવાનું નામ ન મળે. ચાર ચાર ગાઉમાં પીવાનું પાણી ન મળે. ઉનાળાના ધોમ તાપમાં માણસનું માથું ફરી જાય અને ગાડાના ચીલા ચૂકી જવાય તો મારગનાં નિશાન પણ ન મળે. એવા ભાલનું બંદર ધોલેરા. અને ધોલેરા પાસેનું મોટું ગામ ભડિયાદ. એક વખત એક મુસાફર હેરાલેરાથી ભડિયાદ જઈ રહ્યો છે. રસ્તે ચાલતાં રસ્તાની બાજુમાં એણે એક વાછરડીને તડકામાં પડેલી જોઈ. વાછરડીને પગ ભાંગી ગયે હતો. તેથી ઘણીએ તેને છોડી દીધી હતી. ઘણી વિનાના ઢોર પ્રત્યે ગામડાને નફરત હોય છે. તેમાંયે આ તો લંગડી થયેલી ભૂખથી રીબાતી હતી.
સમભાવમાંથી સંવેદન પેલે મુસાફર તે જુએ છે અને તેના પગ ત્યાં જ થંભી જાય છે. દુઃખા વાછરડી પ્રત્યે તેનું હૃદય સમભાવથી છલી જાય છે. સમભાવપૂર્વક તે વાછરડીને જોયા જ કરે છે, જેયા જ કરે છે, ને આંખમાંથી આંસુ વહેવા લાગે છે. હૃદય ગદગદિત થાય છે. તેનું વૈષ્ણવી હૃદય પોકારી ઊઠે છે કે મારા લાલાની ગાયની આ હાલત ! ગાયન રોમેરોમ દેવ માની પૂજનારા સમાજની, અપંગ ગાયની દુર્દશા
