________________
૨૩
ધર્મ શાળામાં ઉતર્યો. રાત્રે નિર્દોષ પારેવાને પિસ્તોલથી વીંધી તેનું માંસ રંધાવી ભોજન કર્યું. ગામ લેકે પોતાના ટીંબે થયેલા પાપથી કકળી ઊઠયા, મારી પાસે આવ્યા. મેં ફોજદાર સાથે વાત કરી. એમણે ક્ષમા માગી અને ફરી આવું નહીં કરે તેની ખાતરી આપી.
વે, હરણના શિકારને વિરાધ: એક ગાડાવાળાએ મને વાત કરી–એસ. ટી. ની મેટરમાં ત્રણ સાહેબ આવ્યા. ત્રણ હરણ અને એક કાળિયારનો શિકાર કરી એસ. ટી. ની મોટરમાં શિકાર લઈ ગયા. હું તાલુકાના આગેવાન સાથે એસ. ટી. ના અધિકારીને મળે. તેમણે ભૂલ માટે દિલગીરી બતાવી ક્ષમા માગી ફરી ભૂલ ન થાય તેની ખાતરી આપી.
(૨) ધર્મને નામે થતી કુરૂઢિ સામે શુદ્ધિપ્રયોગ
એ. બકરાના બલ અટકાવ્યા : એક ગામમાંથી નવરાત્રિની આઠમે માતાજીને ઘેટાં-બકરાને ભોગ ધરાવવાના છે તેવા સમાચાર આવ્યા. મેં ત્યાં જઈ ગામ સાથે વાત કરી. નવરાત્રિમાં પ્રભાત ફેરી, રાત્રિસભા, વ્યક્તિગત સમજાવટ દ્વારા ગામમાં સાત્ત્વિક વાતાવરણ જામ્યું. ભૂવા ધમપછાડા ને ધમકી છતાં સૌએ લાપસી ચોખાનાં નિર્દોષ નિવેદ્ય કરવાનો નિર્ણય કર્યો. ઘેટાં-બકરાં છેડા મૂક્યાં અને કાયમ માટે નિર્દોષ નૈવેદ્યનો રિવાજ પડી ગયે.
- ૨. બીભત્સ ફાગ બંધ કર્યા : કમળા હોળીને દિવસે ઘેરૈયાના બીભત્સ ફાગથી બહેને ત્રાસ પામતી હતી તેવી ફરિયાદ એક કબાનાં ગામનાં બહેનોએ કરી. હુતાશણી વખતે છાંણ-લાકડાં ચેરવાં, બીભત્સ ગીતો ગાવા ને ફાગ બલવી, દારૂ પીવો વગેરે અલીલ રિવાજે એ જમાનામાં ચાલતા. કબામાં ફરી ગામને સમજાવી ફાગને બદલે રામધૂન બોલવી, નિર્દોષ રમતા રાખવી, માગીને છાણું–લાકડ ભેગાં કરવાં વગેરે રિવાજ શરૂ કરાવ્યું ને બેત્રણ વર્ષમાં