________________
પરિશિષ્ટ-૫
ઉપવાસની પૂર્ણાહુતી કયાં બલિદાનને સંકલ્પ અને વચમાં આજે પારણની પરિસ્થિતિ! પરિસ્થિતિ એવી ઊભી થઈ કે તા. ૩૧-૫–૮૨ના બપોરના ૩-૩૦ વાગે સરકારે આપઘાતનો કેસ ચાલુ રાખીને હોસ્પિટલમાંથી મને મુક્ત કર્યો. અહીંયાં આવીને તુરત જ પૂર્વવત મારા ઉપવાસ શરૂ કરી દીધા મને એમ થયું કે સરકારે આપઘાતનો કેસ દાખલ કર્યો છે એટલે હવે ફરીથી મને હોસ્પિટલમાં નહિ લઈ જાય. પણ ગઈ કાલે ગૃહખાતાના ઓફિસર આવ્યા અને વાતચીત ઉપરથી લાગ્યું કે આ ઉપવાસમાં મારી તબિયત કથળે કે તરત જ ફરીથી મને પોલીસ હોસ્પિટલમાં લઈ જાય. હવે આ ચોથી વખત મને પોલીસ હોસ્પિટલમાં લઈ જાય અને ત્યાંની પરિસ્થિતિ કેવી બને એનો ચિતાર મારી નજર સામે તરી આવ્યો. મારું શરીર પરવશ બનાવી દે અને મને ઇજેકશન દ્વારા એવી સ્થિતિમાં મૂકી દે કે હું કાંઈ પણ ન વિચારી શકું. આ વિચારોએ મને ઊંડાણનાં ચિંતનમાં મૂકી દીધો. શ્રી અમુલખભાઈ ખીમાણી સાથે મારે આ સંબંધમાં વિચાર વિનિમય થયો. એમાંથી બે વાત આવી કે એક તે પારણાં કરી લેવાં અને બીજી–દિલ્હી છોડી ચાલ્યા જવું ને બહાર ઉપવાસ કરવા.
શરૂઆતમાં મને લાગ્યું કે બહાર જવું ઠીક ગણાય પરંતુ રાત્રીના ચિંતનમાં કુદરતી એકાએક ફુરણ થઈ આવ્યું કે “બહાર ચાલ્યા જવું એ બરાબર ન થાય. પરંતુ આજનું સરકારનું વલણ અને અન્ય પરિસ્થિતિ જોતાં મારે પારણાં કરવાં એ વધારે શ્રેય છે. આવું મારા મનમાં સ્પષ્ટ થતાં બહુ જ પ્રસન્નતાપૂર્વક જરા પણ
