________________
૧૬૨ ગાય કે, જે ગોરસના ભાવ ટકે તો જ
દૂધ-ઘીના તૂટતા ભાવે ગાયને આર્થિક ક્ષેત્રમાંથી હાંકી કાઢી હતી. ગોપાલક વર્ગ અને તેમાંય ગુજરાતસૌરાષ્ટ્રના ભરવાડ અને ગોપાલક કેમે કૃષ્ણ ભગવાનના વખતથી ગાયની ઓલાદ પોતાની જાત ઘસીને પણ સાચવી રાખી હતી. એ પણ લાચાર બનીને, ગાય છોડીને મજૂરીના કે બીજા ધંધે વળગી ગયો અને ધીમા મેત કે કતલખાનામાં ગાય અને તેનો વંશ હોમાવા લાગ્યો.
ગાય ને ગોવંશના અન્યાયને ઢઢેરો
સ્વરાજમાં સૌને મતાધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો. મત મેળવવાના સ્વાર્થે મતદારોના ધંધાદારી સ્વાર્થ પપલાવીને, તેને લેભ આપીને ધૂર્ત નેતાગીરી જુગાર જીતે એમ મત જીતતી હતી અને મતદારના હિતને દેખાવ કરવા માટેય કેઈક ને કોઈક પ્રકારની રાહતના ટુકડા ફેંકતી હતી. પણ ગામડાનું અર્થતંત્ર જે ખેતીગોપાલન અને ગ્રામ-ઉદ્યોગ પર બેઠું છે તે તૂટતું જતું હતું; અન્યાયના ભરડામાં ભીંસાતું જતું હતું. શ્રમજીવીના શેષણ ઉપર પરોપજીવી બુદ્ધિજીવી–વર્ગ સંપન્ન બની સુખ માણતા હતા. ગામડા ને શહેરના સંપન્ન વર્ગે સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરવા જેમ નબળા વર્ગને હાંકી કાઢી શ્રમ વેચતે કરી દીધો હતો તેમ સત્તાની સ્પર્ધામાં ચડેલા વર્ગે પ્રતિસ્પર્ધીની પ્રતિષ્ઠા તેડી આક્ષેપબાજીના નારા પર આગળ આવવાની હેડ માંડી હતી. સત્તાલક્ષી અને ધનલક્ષી