________________
૧૦. ગુજરાતમાં ગોવંશ રક્ષાયજ્ઞ
વ્રજવાસી બધાં લકે, પશુ પંખી અને તરુ; પ્રભુ ને ચારતા ભાળી, સુધન્યતા અનુભવે; ચાર્યા ગોવિંદ ગોપાલે, ગોવંશની રક્ષા કરી; ગોવર્ધન નખે ધાર્યો, દે પ્રતિષ્ઠા યજ્ઞને,
ભગવાન કૃષ્ણને આધ્યાત્મિક પ્રકાશ જ્યાં ઝળહળે છે તે પ્રદેશને “ગોલક વૃંદાવન” નામ આપી ભગવાને ગાયની પ્રતિષ્ઠા કરી છે. જીવ માત્ર કૃષ્ણના અંશરૂપ-ગોસ્વરૂપ છે તે જાણીને પ્રભુપ્રેમીઓ જે પ્રેમ કૃષ્ણ સાથે રાખે છે તે જ પ્રેમ ગાય પ્રત્યે રાખે છે. બ્રહ્મા જ્યારે વાછરું અને ગોપબાનું હરણ કરી ગયા ત્યારે સ્વયં ભગવાને પોતાના સ્વરૂપમાંથી વાછરું પ્રગટાવી, બાર-બાર માસ ગોવંશ રૂપે રહી, ગાય અને ગોપીઓના ગોપબાળ બની વત્સલીલા કરી ત્યારથી વાછરું અને ગાયમાં પ્રભુનું પ્રગટ સ્વરૂપ ભાળી ભક્તો તેની સેવારક્ષામાં ભગવાનની સેવામય ભક્તિ માને છે અને ગાય ને ગોવંશની સેવારક્ષામાં લીન રહે છે. કેમ કે –
અધ્યાત્મ તેજ ગેલેકે, ને વૃંદાવન ગોકુલે; કૃષ્ણરૂપે પ્રકાશે છે, ગોસંવર્ધન-યજ્ઞમાં; બ્રહ્મા જ્યાં ગેપ વત્સ, અને ગોપાળ બાળકે; બની વર્લ્સ અને બાળો, કૃષ્ણાત્મા ગેય રમે.