________________
૧૫
પ્રભુની ભાવાત્મક સેવા જેમ ભગવાનનું મંદિર ને હવેલીમાં મૂર્તિરૂપે પ્રભુનું સાકાર સ્વરૂપ છે તેમ રાસલીલામાં જીવસૃષ્ટિ સાથેના પ્રેમમધુર વ્યવહારનું ભાવ-સ્વરૂપ છે – લીલા-સ્વરૂપ પ્રેમરસ છે. ભગવાને ગેપબાળો સાથે મિત્રરૂપે રહી, એમને માધુર્યના સંસ્કાર આપી, સખ્યભક્તિ શીખવી, સુંદર ગોપાલન શીખવ્યું, પરસ્પર પ્રેમથી રહેવાની કળાની કેળવણી આપી અને ગાય ને બાળની સેવામાં પ્રભુ સેવા છે તે મર્મ સમજાવ્યો. નાનચંદભાઈને પ્રભુએ કૃષ્ણભાવના રૂપી બાલ અને ગાયની સેવાની તક આપી તેથી ધન્યતા અનુભવતાં નાનચંદભાઈ કહે છે કે –
દાસભાવે છાત્રસેવા મંદિરના કામની સાથે સાથે બીજી પ્રવૃત્તિ તરફ પરમાત્માએ મારું ધ્યાન દોર્યું. ગામમાં એક છાત્રાલય હતું. જૂના ગૃહપતિની ગેરવ્યવસ્થાને લીધે બંધ થવાની અણી પર તે આવી પહોંચ્યું. છાત્રાલયના ટ્રસ્ટીઓએ આગ્રહ કરીને આ કામ સંભાળી લેવા મને કહ્યું. મને તે સેવાની ભૂખ હતી જ. ટ્રસ્ટીઓએ તેમાં મને સહકાર આ અને પ્રગતિ થવા માંડી. ગૃહપતિ સત્યનિષ્ઠ, પ્રામાણિક અને ચારિત્રશીલ હોય તો છાત્રોમાં સદ્ગુણ આવે છે. તે બાળકોને પ્રેમપૂર્વક રઈ પીરસે તે ગૃહપતિ અને છાત્રો વચ્ચે પ્રેમ જેવા મળે છે. મારે છાત્રોની વચ્ચે જ રહેવાનું હતું. હું તેમની માતા બન્યા. તેઓ પણ સાચે જ મારાં બાળકો જેવા જ મને વહાલા હતા. ૧૯૪૪ આસપાસ એક વાર એક ગામમાં રાત્રે સમૂહપ્રાર્થના પછી છાત્રોએ ધાર્મિક પાત્રો ભજવી બતાવ્યાં. વળતરમાં વ્યસન છોડવાની માગણું કરી. ઘણુએ મૌખિક રીતે વ્યસન છોડયાં. એક ભાઈએ તો જીવનભર બીડીનું વ્યસન છોડવું અને શરીરને ખૂબ લાભ મળ્યાથી બાળકને આભાર માન્યો.”