________________
પંચાયતના સેક્રેટરીનાં કાર્યો અને ફરજો
ગ્રામ પંચાયતનો વહીવટ સારી રીતે ચાલે તેનો આધાર મુખ્યત્વે સરપંચ અને ગ્રામપંચાયતના સેક્રેટરી (જેને તલાટી-કમ-મંત્રી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.)- એ બે જણ ઉપર છે. સરપંચની સત્તા, કર્તવ્યો અને ફરજો આપણે જોઈ ગયા છીએ. હવે પંચાયત સેક્રેટરીનાં કાર્યો અને ફરજો ઉપર દ્રષ્ટિપાત કરીએ. કલમ ૧૧૪ અન્વયે (૧) પંચાયતના સેક્રેટરીએ સરપંચના નિયંત્રણને આધિન રહીને
(ક) પંચાયતનાં દફતરો અને રજીસ્ટરો પોતાની કસ્ટડીમાં રાખવાં જોઈએ.
(ખ) પંચાયત વતી તેને મળેલી નાણાંની રકમો બદલ પોતાની સહીવાળી પહોંચ આપવી જોઈએ.
(ગ) પંચાયત ધારા હેઠળનાં સઘળાં પત્રકો અને રીપોર્ટો તૈયાર કરવા જોઈએ.
(ઘ) પંચાયત ધારા હેઠળ ઠરાવવામાં આવે તેવા અન્ય કાર્યો અને ફરજો બજાવવા જોઈએ. વધારે વિગતે જોઈએ તો પંચાયતના સેક્રેટરીનાં કાર્યો અને ફરજોમાં ખાસ કરીને કાનૂની, વહીવટી અને હિસાબી કામગીરીનો સમાવેશ થાય છે જે ટૂંકમાં નીચે પ્રમાણે છે. કાનૂની કામગીરી : (૧) પંચાયતની મતદાર યાદીઓ મતદાર વિભાગવાર તૈયાર કરીને મામલતદારશ્રીને રજુ કરવી. (૨) પ્રમાણિત થયેલ મતદાર યાદીઓ નિયત સ્થળે પ્રસિદ્ધ કરવી અને તે અંગેનું નિવેદન અધિકારીને મોકલવું. (૩) પંચાયતની સામાન્ય કે પેટાચૂંટણીને લગતાં તમામ જાહેરનામાં નિયત સ્થળે પ્રસિદ્ધ કરવા અને તેનો અહેવાલ યોગ્ય અધિકારીને મોકલવો.
३४