________________
૩૧૨
ગીતા દર્શન
બીજા જન્મે પણ સાંપડે જ છે. એટલે અનાયાસે સહેજે નિમિત્ત મળતાંવાર પૂર્વની સાધના તેવો સાધક શરૂ કરી દે છે. તે ભલે યોગનો જિજ્ઞાસુ જ હોય (યોગ આરાધક ન હોય), તોય વેદવાદી (વેદકર્મકાંડી) કરતાં તો એનો નંબર આગળ જ છે. જેમ સાતમી ચોપડીમાં નાપાસ થઈને ઘણાં વર્ષ લગી ઊઠી ગયેલો વિદ્યાર્થી ઘણું ભૂલી જાય છતાં મૂળે તો સંસ્કાર રહે છે. તે કંઈ બીજી ત્રીજી ચોપડીવાળા વિદ્યાર્થીની પાછળ કે સાથે થોડો જ ગણાય? એને બેસાડો તોય એની ઘડાયેલી બુદ્ધિ તુરત એને આગળ જ લાવી મૂકે.”
"માટે તારે કદી શંકા રાખ્યા વગર આ યોગ સાધના કરવી. ધોબીના કૂતરા જેવી દશા આ યોગમાં કોઈની કદી નથી થવાની; એ ઘરનો નહિ રહે તોય ઘાટનો તો રહેવાનો જ. માટે જ છેલ્લે ફરી એકવાર કહું છું કે તપસ્વી, જ્ઞાની કે કર્મકાંડી સહુથી યોગી અધિક છે. કારણ કે હું જે યોગી વિષે કહું છું, તે યોગી પ્રકાશ પુંજ હોઈને મહાજ્ઞાની સહેજે છે અને પુણ્ય-પાપથી પર થયેલો આત્મધર્મનો સમર્થ સુંદર ધુરંધર હોઈને ચૈતન્યમય ક્રિયાશક્તિનો વહેતો ઝરો પણ સહેજે છે. માટે તું યોગી થા."
"હા, સખા! એક વાત કહેવી રહી ગઈ. તારી શ્રદ્ધા મારામાં વિશેષ છે. માટે તું આત્મામાં ચિત્તને ન પરોવી શકે તો મારામાં તારા અંતઃકરણને પરોવીને એવા સાચી શ્રદ્ધાભર્યા સમર્પણ સાથે મને ભજ, તો પણ તું યોગી જ છો. કારણ કે એવા યોગીને તો હું સર્વશ્રેષ્ઠ યોગી ગણું છું. આત્મવિલોપનની ભકિત અસાધારણ વસ્તુ છે. માટે તારે મનની અસ્થિરતાનો રોગ” કહી સાવ હિંમત હારી બેસવાની જરાપણ જરૂર નથી.”
