________________
ગીતા દર્શન
અઘ્યાય છઠ્ઠો ઉપોદ્ઘાત
પાંચમા અઘ્યાયમાં કર્મયોગ અને કર્મસંન્યાસનો સમન્વય બતાવી કર્મયોગની
મહત્તા કયાં અને શાથી એ વિસ્તારથી વર્ણવ્યું. હવે આ અઘ્યાયમાં શ્રીકૃષ્ણચંદ્ર 'યોગ'ને ખૂબ વ્યાપક અર્થમાં મૂકી દે છે. એવા યોગની વ્યાપક વ્યાખ્યામાં સંન્યાસ, કર્મયોગ, યજ્ઞ અને કર્મકાંડ એ બધું સમુદ્રમાં સરિતાની જેમ સમાઈ જાય
3.
આ અઘ્યાયમાં તેઓ એ પણ બતાવે છે કે પ્રથમ તો આપણે શાન્તિની જે કલ્પના કરી લીધી છે, તે ખરી શાન્તિ જ નથી. કર્મના અભાવે મળતાં આરામ અને શાન્તિ એ તો મગજના ગાડાને મળતાં આરામ અને શાન્તિ જેવાં છે. ખરી શાન્તિ એ તો કોઈ જુદી જ ચીજ છે. પણ યોગીઓ તો એવી શાન્તિ મેળવવા માટે પણ અકરાંતિયા થતા નથી. આમ કહીને છેવટે તેઓ તે બધું પોતામાં જ છે, એમ સમજાવે છે.
વચ્ચે અર્જુન એવા યોગનાં સાધનો કયાં તે પૂછે છે. ત્યારે શ્રીકૃષ્ણચંદ્ર તેના સાધનો અને રામબાણ ઉપાયો બતાવે છે. વળી અર્જુન પૂછે છે કે, "આવો યોગ પૂર્ણ ન સધાય તો તો 'ધોબીનો કૂતરો નહિ ઘરનો કે નહિ ઘાટનો' જેવું થાય ત્યારે શું કરવું ?”
શ્રીકૃષ્ણચંદ્ર એ વાતનું પણ સંપૂર્ણ સમાધાન કરી છેવટે એટલી હદ સુધી સિદ્ધ કરી બતાવે છે કે તપ, જ્ઞાન કર્મ વગેરે સર્વ સાધનો કરતાં પોતે જે યોગસાધના બતાવે છે, તે અજોડ છે, સર્વોત્તમ છે, સર્વ પ્રકારે સફળ છે, અને એવા યોગ માટે મુખ્ય મસાલો શો જોઈએ, તે છેલ્લા એક જ શ્લોકમાં બતાવી દે છે. એટલે હવે આપણે તે તરફ વળીએ.
✰✰✰
