________________
વિકાસ અંગે વાતો કરી હતી. અહીં વર્ગ ચાલતો હતો તેમાં પણ તેમણે કેટલીક વાતો કરી હતી.
બપોરના ઠાકરડા ભાઈઓની સભા રાખી હતી. તેમના પ્રશ્નો ચર્ચાયા. અહીં સાત દિવસનો ખેડૂત વર્ગ ભરાયો તે અંગે મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું : - વર્ગ ભરાયો તે સારું થયું છે. એમાં આપણી ક્યાં ખામીયો છે તે જોવા મળશે. હરિજનો અને વસવામાં આવ્યા. ગરાસિયા (આદિવાસી) ભાઈઓએ બહુ રસ નથી લીધો. તેનું કારણ શોધવું જોઈએ. લોકોને પોતાનું લાગે તેવું કામ કરવાની જરૂર છે. દરેક કાર્યકર આ વાત ધ્યાન રાખે. કાર્યકરની મુશ્કેલી તેમના મુરબ્બી દૂર કરે અને બધા વર્ગો એવી એકવાક્યતાથી કામ કરે, પ્રજાને શાબાશી આપવાનું મન થાય. પ્રજા જ આપણી મુખ્ય તાકાત છે. કેટલાંક લોકો આદિવાસી નામથી ગિન્નાથ છે, પણ ઠક્કર બાપાએ બહુ વિચારપૂર્વક એ નામ આપ્યું છે. આદિ એટલે પહેલાંના સૌથી પ્રથમ વસનારી પ્રજા તમે છો અમે બધા પછી છીએ. એક રીતે તમો પછાત ગણાઓ છો પણ બીજી રીતે ગૌરવશાળી છો તમે તેજસ્વી છો. કેટલીક સારી વાતો અને સંસ્કારો તમે સાચવી શક્યા છે.
ખેડૂત સભા થઈ તેમાં પ્રથમ નાનુભાઈ દેરાસરીએ ગ્રામપંચાયત એ શું છે તેની સમજણ આપી હતી. મથુરદાસ કાકાએ જાગીરદારોને તોછડાઈ ભરી ભાષાથી નહિ બોલવાનું કહ્યું. ત્યારબાદ આદિવાસી દોલતભાઈએ પોતાની મુશીબતો કહી સંભળાવી. કુંપાવાળા ઢોરને ડબામાં પૂરે છે. મોટી જમીનો ખેડે છે, એથી અમે ગરીબ થઈ ગયા છીએ. છેલ્લે મહારાજશ્રીને કહ્યું હતું કે, પહેલાં રસ્તાઓ રીપેર કરવાનું કામ ચાલે. તમારી પાસે વેઠ કરાવે, કૂકડાં મરઘાં માગે, ગમે તેમ બોલે, અપમાન કરે, એ દિવસો હતા. આજે સ્વરાજ્ય આવ્યું છે. એક પોલીસથી તમે ધ્રૂજતા હતા હવે કલેક્ટર તમારી પાસે આવે છે તમો છૂટથી વાત કરી શકો છો. એટલો ફેર શાથી પડ્યો છે તે વિચારો.
બીજો સવાલ તમારી આજીવિકાનો છે કંપાવાળા ભાઈઓએ એક વાત યાદ રાખવાની છે. તમો જે મુલકમાં આવ્યા, જમીનો લીધી તો સ્થાનિક લો ને સાથે વધુ સહકારથી કામ કરો તો બધાને લાભ થશે.
સાધુતાની પગદંડી
