________________
માનવામાં પણ શી હરકત ? મુંબઈ સરકાર આ મહાન પ્રશ્નને વધુ ઊંડાણથી વિચારી આ પવિત્ર કાર્યમાં શિક્ષકોને રૂકાવટ કરતા સરક્યુલરોને ફેરવી નાખશે એવી અપેક્ષા જરૂર રાખી શકાય.
(વિશ્વ વાત્સલ્ય : ૧૫-૧-૧૯૫૪)
બૃહદ ગુજરાતનો ભૂદાન સંક્સ
અમે “ખસ' ગામે સંવત ૨૦૦૮નું ચોમાસું ગાળ્યું. તે જ સમયે ગૂજરાત ભૂદાન સમિતિની મિટિંગ મળી. મારા મનમાં આ ભાવ ઊઠેલો કે બૃહદ્ ગુજરાતે સવાલાખ એકર જમીન કરી આપવી જોઈએ. જો સર્વોદય સંમેલને સમગ્ર દેશ માટે પચીસ લાખ એકર જમીનનો સંકલ્પ કર્યો છે તો વસ્તી સંખ્યા મુજબ વીસમા ભાગનો સંકલ્પ ગાંધીજીના બૃહદ ગૂજરાત અવશ્ય કરવો જોઈએ. અલબત્ત, બૃહદ ગુજરાતની ભૂમિસ્થિતિ ગણોતધારા અને ભૂમિ સુધારણા કાનૂનોને લીધે હળવી છે જ. પણ ગાંધીજીના ઋણની દષ્ટિએ તેણે આટલું કરવું જ ઘટે. સદ્દભાગ્યે ગૂજરાત ભૂદાન સમિતિએ પંચોતેર હજાર એકરનો સંકલ્પ કર્યો. સૌરાષ્ટ્ર કચ્છને મેં લખ્યું કે તુરત જ તેણે પચાસ હજાર એકરનો સંકલ્પ માન્ય કરી લીધો, આમ બૃહદ ગુજરાતનો સંકલ્પ તો ધારણા મુજબ થયો, પણ સંકલ્પ કરવા કરતાંય તેને પાર પાડવો વધુ મુશ્કેલ છે.
શ્રી રવિશંકર મહારાજ અને બબલભાઈ એવા તો લાગ્યા છે કે ચાતુર્માસમાં પણ વણથંભ્યા પ્રવાસ કરી રહ્યા છે. ભાઈ નારાયણ દેસાઈ તો વિનોબાજી પાસેથી જ દીક્ષા લઈ આવ્યા છે અને રાતદિન એજ વિચારોમાં અને કાર્યોમાં પ્રથમથી મશગૂલ રહેતા હોય તેમ લાગે છે.
સંકલ્પ કરતી વખતે મારા મનમાં હું ન ભૂલતો હોઉં તો બે વર્ષ હતાં. ૩૦-૭-પરનો સંકલ્પ જો ત્રીસમી માર્ચે પૂરો થવાનો હોય તો બૃહદ ગુજરાતે પણ તે દરમિયાન જ પોતાનો ભૂદાન કોટ પૂરો કરી આપવો જોઈએ. આ ચાતુર્માસ પૂરો થતાંની સાથે આ સંકલ્પ પૂરો થાય, એની ચિંતા રહ્યા કરે છે.
શ્રી મહારાજે તા. ૭-૧૨-૫૩ના પત્રમાં લખેલું હમણાં મારું કામ
સાધુતાની પગદંડી
