________________
કેટલાક અંગત પ્રશ્નો અને લવાદી દ્વારા ફેંસલા વગેરે કાર્યો અંગે બોલતાં તેઓશ્રીએ જણાવ્યું કે આ બધાની પાછળ કોઈની લાગણી દૂભાવવાનો કે કોઈને અન્યાય કરવાનો મારો હેતુ નહોતો. પણ સૌના કલ્યાણ માટેની ભાવના હતી. છતાં મારી પાસે જે લોકો વિશેષ આવતા હતા તેમને માટે વિશેષ કહેવાનું આવ્યું છે. છતાં ગામે મને સહન કર્યો છે, અને પ્રેમ જ વર્ષાવ્યા કર્યો છે. આ બધાંથી કોઈને દુઃખ થયું હોય તો તેની પણ ક્ષમા માગું છું. ગામના બે પક્ષો વચ્ચે સમાધાન નથી થઈ શક્યું તેમાં મારી કચાશ છે, પણ ભવિષ્ય ઊજળું બનશે એવી આશા વ્યક્ત કરી. વાતાવરણ સાવ ગંભીર બની ગયું હતું. સૌની આંખ ભીની થઈ ગઈ હતી. ૦ તા. ૨૬-૧૧-૫o : વિદાય પ્રસંગ
આજે ચાતુર્માસનો છેલ્લો દિવસ હતો. બે વાગ્યે પ્રયાણ હતું એટલે લોકો ૧૨ વાગ્યાથી આવવા લાગ્યા હતા. સૌથી પહેલાં બહેનો આવ્યાં હતાં. એક બાજુ ગામમાં આનંદ હતો, બીજી બાજુ વિદાયનું દુ:ખ હતું. બરાબર બે વાગ્યે મહારાજશ્રી તૈયાર થઈને બહાર નીકળ્યા. સરઘસ આકારે સૌ ગોઠવાઈ ગયાં. મોખરે ઢોલ, તાંસાં હતાં. હરિજનો પણ મોટી સંખ્યામાં આવ્યા હતા. ગરાસિયા બહેનો કે જે ભાગ્યે જ બહાર નીકળે તે પણ ભજન ગાતાં સરઘસમાં સામેલ થયાં હતાં. મતલબ કે બધા વર્ગના લોકો હતા. તે બધાં પાદરમાં એક વડના ઝાડ નીચે સભાકારમાં ગોઠવાઈ ગયાં.
મહારાજશ્રીએ ટૂંકા પ્રવચન દ્વારા ગામના પ્રેમનો ઉલ્લેખ કર્યો. ગામ તરફથી એક ભાઈ મહારાજશ્રીનો આભાર માનવા ઊભા થયા અને ભારે હદયે થોડું બોલ્યા ત્યાં તો વાણી અટકી પડી, હૃદયમાં ડૂમો ભરાઈ આવ્યો. ત્રુટક ત્રુટક તેઓ બોલ્યા : ““પાંચ પાંચ માસ સુધી આપે અવિરત શ્રમ લઈને અમારા ગામ માટે કાયા ઘસી, પણ અમો અબુધ આપને નથી સમજી શક્યા, એટલે આપનો લાભ પણ જોઈએ તેટલો નથી લઈ શક્યા. કદર કરવાની તો બાજુએ રહી પણ આપને તક્લીફ જ આપ્યા કરી છે. જો કે આપ તો સદૂભાવ જ લો છો . આપે જે વાત્સલ્ય અમારા ગામ પાટે પીરસ્યું છે, તેનો ઉલ્લેખ શબ્દોમાં થઈ શકે તેમ નથી.
અંતમાં મહારાજશ્રીએ
સાધુતાની પગદંડી
૫૭