________________
સંપ એવો કે કોઈ પણ પઢાર રાતવાસો બહારગામ કરે જ નહીં, અમદાવાદ થેગ (એક જાતનું જુવાર જેવું અનાજ) વેચવા ૩૦-૩૫ માઈલ જાય પણ રાત્રે પાછા આવી જાય. તેમની ચાલવાની રીત તો જાણે દોડતા ન હોય તેવી હોય છે ! શરીરે શ્યામ પણ દાંત સફેદ દૂધ જેવા લાગે. ભણતર બિલકુલ નહીં, મહારાજશ્રી તરફ તેમની ભક્તિ એવી કે મહારાજ એમના ગામમાં રહે ત્યાં સુધી કોઈ માંસાહાર ન કરે.
બપોરના મોટું સંમેલન ભરાયું. કાર્યકરો પણ આવ્યા હતા. મતભેદના મુદ્દા ચર્ચાયા અને સમજાવટથી તેનું નિરાકરણ કરવામાં આવ્યું. આ પછી ગામડાં ફરતા ફરતા અમો તા. ૧-૬-૫૦ના ગૂંદી આવ્યા. ૦ તા. ૧-૬-૫૦ = ગંદી
એક પ્રાતઃ પ્રવચનમાં મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું કે આપણે ત્યાં રાજા શબ્દનાં ગુણગાન અને મહત્ત્વ ઘણાં ગાયાં છે. રાજા શબ્દ રજોગુણમાંથી ઉત્પન્ન થયો છે, એટલે એને રજોગુણ સાથે લડવાનું હોય છે. મહાભારત કાળથી આમ ચાલ્યું આવે છે. વ્યક્તિને બદલે ભાવવાચક લઈએ તો મોટા સમૂહ ઉપર વર્ચસ્વ ચલાવે તે રાજા. અને મોટા સમૂહ ઉપર વર્ચસ્વ ચલાવનાર જો સાવધાન ન હોય તો સઢ વિનાના વહાણની જેમ ગમે ત્યાં સમાજને લઈ જાય છે. એટલે જ રાજા થતા પહેલાં તેમની પરીક્ષા કરવામાં આવતી હતી. પાંડવોએ મત્સ્યવેધ કર્યો, રામે ધનુષ્ય તોડ્યું એનો અર્થ એ થયો કે એમણે પોતપોતાની મર્યાદા આંકી છે. જે સમાજમાં અગ્રેસર રાજા કે પ્રમુખ જેટલે અંશે ધ્યેયવાળા તેટલા અંશે સમાજ આગળ વધે છે. અને પ્રજા વિમુખ, હીનતાવાળા હોય તો સમાજ પાછો પડે છે.
તા. ૪-૬-૫૦ : ના રોજ ગુંદીમાં ગુજરાત, કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રનાં ખેડુતમંડળોના આગેવાનો અને ખેડૂતમંડળમાં રસ લેતા આગેવાનોની એક મિટિંગ બોલાવવામાં આવી હતી.
ઓળખવિધિ બાદ મહેસાણાના શ્રી પુરુષોત્તમભાઈ પટેલે જણાવ્યું હતું કે સર્વોદય અને ગાંધીનું નામ હમણાં બહુ વપરાય છે. પણ ગાંધીજીએ એમ નથી કહ્યું કે ખેડૂતમંડળો ન રચવાં. આજની કોંગ્રેસનું અને રાજયનું બંધારણ
૩૮
સાધુતાની પગદંડી