________________
માણસો મહેનતનું કામ નહિ કરી શકે. એવા માણસો જો ઘસાવાની વૃત્તિ રાખે, બીજાને માટે કંઈક કરી છૂટવાની વૃત્તિ રાખે તો એ પણ એક પ્રકારનો યજ્ઞ છે. આ દવાખાનું પણ એવી વૃત્તિમાંથી જન્મે છે; તેથી મને આનંદ થાય છે.” | મુનિશ્રી સંતબાલજીએ જણાવ્યું કે : ““માણસ જન્મે છે ત્યારે કંઈક સામગ્રી લઈને આવે છે. એને આપણે પુણ્યપાપ કહીએ છીએ. એ પુણ્ય એકલો ન ભોગવી શકે. બીજાને પણ આપે. એ વૃત્તિમાંથી સેવા આવી છે. પણ આજે જુદું છે. માણસ કમાતો થાય છે તેમ કંજૂસ થતો જાય છે. એને ધનનો રોગ લાગુ પડ્યો છે. આમાંથી બચવા જો ઘસાઈ છૂટવાનો મંત્ર અપનાવી લઈએ તો સુખ અને શાંતિ મેળવી શકીએ. આ દવાખાનું ચલાવવા શેઠ પૈસા આપશે પણ પ્રાણ તો ડૉક્ટરો છે. અહીં જે ડૉક્ટર મળ્યા છે તે જરૂરિયાત તો લે, પણ એવી દષ્ટિ રાખે કે લોકો તંદુરસ્ત કેમ બને, અને કેમ સુખેથી જીવન જીવી શકે. આજે ડિૉક્ટરો ઉપર એક આક્ષેપ છે કે લોકો માંદા કેમ પડે અને હું વધારે પૈસા કમાઉં. આ આક્ષેપને અહીંના ડૉક્ટર ખોટો પાડશે એવી આશા રાખીએ. પહેલાંના વખતમાં આપણે આરોગ્ય કેમ રહે તેને માટે નિયમો પાળતા. સૂતી વખતે ભગવાનનું નામ લેતા અને ઊઠતી વખતે સૂર્યદાદાનાં દર્શન કરતા અને કહેતા : તારા જેવો તેજસ્વી બનાવ. આજે ડૉક્ટરદાદાને કહીએ છીએ; દવા આપીને તેજસ્વી બનાવ. હાથે કરીને દર્દ ઊભાં કરીએ છીએ; અને સહેવાની ધીરજ નથી એટલે ઇંજેક્સનની માગણી કરીએ છીએ. આજનાં વ્યસનો એ માંદા પડવાની દવા છે. ચા અને બીડી મુખ્ય વ્યસન છે. તેની પાછળ બીજાં આવે છે. એમાંથી જો નહિ બચીએ તો ગમે તેટલાં દવાખાના કરીશું તોપણ તંદુરસ્ત નહિ રહી શકીએ. • તા. ૧૬-૫૧ : શંખેશ્વર
પંચાસરથી શંખેશ્વર આવ્યા. આ ગામ જૈન લોકોનું યાત્રાધામ છે. અહીં બહુ જૂના વખતની એક મૂર્તિ છે. લોકો તેમને દાદા નામથી સંબોધે છે. યાત્રાળુ માટે ભોજનશાળા ચાલે છે. કાર્તિકી પૂનમ અને ચૈત્રી પૂનમે મોટો મેળો ભરાયા છે ત્યારે તેની વિશાળ ધર્મશાળાઓ ઊભરાઈ જાય છે. આ બાજુના બધા ગામોમાં ભાલના ઘઉં મળવાથી લોકો ખૂબ રાજી થતા હતા. તેઓ કહેતા કે : “જો અમને એ ઘઉં ના મળ્યા હોત તો અમારી બધી જમીન પડતર રહેત. હવે
સાધુતાની પગદંડી
૧ ૨૮