________________
છોટુભાઈનું વકતવ્ય પૂરુંથયા બાદ ભાઈ અદેસિંહે 'ગુરુ તમે ખૂબ કર્યા ઉપકાર’ નામનું નિજ રચિત કાવ્ય પ્રસંગોપાત ગાયું હતું.
લીલચંદભાઈનું વકતવ્ય
છોટુભાઈના મંતવ્યનું તેઓએ સમર્થન કરતાં જણાવ્યું કે આ નથી માનપત્ર, મેળાવડો કે સન્માન સમારંભ, પણ તેઓશ્રીએ આપણને જે માર્ગ બતાવ્યો છે તે માર્ગે જવા સારુ, તેમણે આપણી પાસે બત્રીસ લક્ષણા પુરુષના ભોગની માગણી કરી છે, તે અમે પૂરી કરીશું એવું જાહેર વચન આપવાની સભા છે. સેવાના શપથ' લેવાની મળેલી સમસ્ત શહેરીઓની આ સભા છે.
કાવ્યો નૃત્ય અને ભજન
ત્યારબાદ કવિશ્રી ચુનીભાઈ અને કેશરીસિંહના કાવ્યો, ચંદ્રાબહેનનાં નૃત્ય પ્રયોગો અને મીરાંબહેનનું ભજન ગવાયાં હતાં.
વિદ્યાર્થીઓનું મંતવ્ય
વિરમગામ શહેરના રાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થીમંડળ તરફથી શ્રી પંડયાએ બોલતાં જણાવ્યું હતું, કે અમને શ્રી 'સંતબાલજી' પાસેથી જે જ્ઞાન મળ્યું છે તે આજ લગી અનેક જગ્યાએ પ્રયત્નો કરવા છતાં મળ્યું નથી. ગાંધીવાદ, સમાજવાદ, સામ્યવાદ, સામ્રાજ્યવાદ કે જગતના એનેક વાદોનો અર્થ અને હેતુ તથા જગતની અશાંતિનું મૂળ શામાં છે ? આઝાદી શું ચીજ છે ? રચનાત્મક કાર્યનું મહત્ત્વ શું ? આ બધું તેમની પાસેથી ખૂબ સારી રીતે સમજી શક્યા છીએ.
વિરમગામમાં તેમણે પોતાના પ્રત્યક્ષ આચરણથી અમને સચોટ સમજાવ્યું છે, કે કોમી ઐકય, અસ્પૃશ્યતાનિવારણ, નારી ઉન્નતિ, ઊંચા નીચા ગણાતા ભેદોનું નિવારણ વગેરે શું છે ?
તેઓએ અમને એ પણ સમજાવ્યું કે, પ્રથમ બ્રાહ્મણ, બીજે ક્ષત્રિયો, અને ત્રીજે વેપારીઓના હાથમાં જગતનું તંત્ર હતું. પણ હવે સમય એવો આવી રહ્યો છે, કે જ્યારે મજૂરી રૂપી મૂડી જેવી કિંમત બીજા કોઈ દ્રવ્યની નહિ હોય, અને મજૂરી સાથે જ્ઞાનમય સંસ્કાર ભળશે એટલે શ્રમજીવીઓના હાથમાં જગતનું સુકાન જશે.
મુનિશ્રીની પ્રવૃત્તિઓના પડઘા
તેમણે અમારા વ્યાયામ સંઘને પણ દોરવણી આપી છે. નાટય પ્રયોગમાં પણ
સાધુતાની પગદંડી