Page Text
________________
હૃદયપલટો કર્યો. આપણે થોડી વાતોમાં એમ માનીએ કે આ કેમ સમજતો નથી. ઊંધો છે તે કેમ ચાલે? (કૃષ્ણ)વાસુદેવનું પાત્ર કેટલું સુંદર છે. ઝઘડાનો અંત લાવવા વિષ્ટિકાર બન્યા. કૌરવોને માત્ર પાંચ ગામ આપવા કહ્યું છતાં ન માન્યા. એટલે યુદ્ધની તૈયારી થવા માંડી. દુર્યોધન દોડ્યો વાસુદેવ પાસે. અર્જુન પણ ગયો. છતાં વાસુદેવે તેને જરાયે ધુતકાર્યો નહીં. તે જાણતા હતા કે જેમ અર્જુનની એક વિચારસરણી છે, તેમ દુર્યોધનની પણ એક વિચારસરણી છે. ભલે ઊલટી દિશામાં હોય. આપણી સંસ્કૃતિ જે સમન્વયવાદ શીખવતી હતી તે બિચારી આજે કયાંક ઘોરતી પડી છે? પંડિત નહેરુ કેટલો સમન્વયવાદી પુરુષ છે! સરદારના વિચારો, અમલદારોના વિચારો, પ્રજાના વિચારો બધાનો સમન્વય કરીને પોતાની નૌકા આગળ ધપાવી રહ્યા છે. તે એટલે સુધી આગળ ધપાવે કે અશોકચક્ર જે પોતાના દેશનું જ નહીં પણ સમગ્ર દુનિયાની માનવજાતનું પ્રતીક બને, સૌ માનવ તરીકે જીવે. જુદા જુદા મોકાએ સમન્વય સાધી લેવો જોઈએ. સ્ત્રી અને પુરુષ જુદાં છે, પણ એમણે સમન્વય સાધ્યો તો સર્જન થયું. આમજનતાનો અવાજ રાજ્યમાં વધુમાં વધુ લાવવો હોય તો સમન્વયવાદની જરૂર છે.
સાતત્યરક્ષા અને પરિવર્તનશીલતા સવારના આઠ વાગે વ્યાખ્યાન આપતાં મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે આપણે કોઈપણ વસ્તુ કે વ્યકિત જોઈએ તો પળે પળે પરિવર્તન થતું દેખાય છે. જગત પણ પરિવર્તનશીલ છે. બાળકનો ફોટો હોય તે મોટો થાય ત્યારે જુએ તો તેને પોતાનામાં કેટલું પરિવર્તન લાગે ? હું કેવો કોમળ હતો. આજે કરચલી પડી ગઈ છે. વિશ્વના એક એક ભાવો પરિવર્તનશીલ હોય છે. બાળકનાં કપડાં ઘરડો માણસ પહેરે તો નહિ પહેરી શકે. એવી રીતે ધર્મ પણ પરિવર્તનશીલ છે. દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવ પ્રમાણે ધર્મ પરિવર્તનશીલ થાય છે. હા, ધર્મનાં બે અંગ છે. એક શરીર અને બીજું આત્મા. મૂળભૂત આત્મા સત્ય છે, શરીર અને ક્રિયાકાંડો છે તે પરિવર્તનશીલ છે. આપણાં ક્રિયાકાંડો અને શબ્દોના ભાવો પરિવર્તનશીલતાની દષ્ટિએ જોઈએ તો એક વખતે જે ધર્મ હતો તે બીજે વખતે અધર્મ પણ થઈ શકે, અને અધર્મ ધર્મ હોઈ શકે. સામાયિક એક રીતે ધર્મ છે. બીજી રીતે કોઈ માસણે ગુનો કર્યો હોય અને તે વખતે બચવા માટે સામાયિક કરવા બેસી જાય તો તે સામાયિક અધર્મ થઈ જાય. પ્રસન્નચંદ્ર રાજર્ષિ જેવાની પણ ભાવો પ્રમાણો નર્કની સ્થિતિમાં કયો છે તો આ ભાવમાં બેઠેલો માણસ અધર્મ કરી રહ્યો હોય છે.
સવારમાં વિહાર કરીએ તો સૂરજ સામે આવે, સાંજના વિહાર કરીએ તો સૂરજ પાછળ આવે. જો એમ વિચાર કરીએ કે આમ કેમ? આનું કારણ પરિવર્તનશીલતા ૧૦૪
સાધુતાની પગદંડી
| SR No. | 008077 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 217 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 14 MB |