________________
३१४
चतुर्थः पादः
(अनु.) दह् (या धातू) ला (अहिऊल आणि आलुल) असे हे आदेश विकल्पाने
होतात. उदा. अहिऊलइ, आलुङ्खइ. (विकल्पपक्षी :-) डहइ.
(सूत्र) ग्रहो वल-गेण्ह-हर-पङ्ग-निरुवाराहिपच्चुआ: ।। २०९।। (वृत्ति) ग्रहेरेते षडादेशा भवन्ति। वलइ। गेण्हइ। हरइ। पङ्गइ। निरुवारइ।
अहिपच्चुअइ। (अनु.) ग्रह् (या धातू) ला (वल, गेण्ह, हर, पङ्ग, निरुवार आणि अहिपच्चुअ)
असे हे सहा आदेश होतात. उदा. वलइ...अहिपच्चुअइ.
(सूत्र) क्त्वा-तुम्-तव्येषु घेत् ।। २१०।। (वृत्ति) ग्रहः क्त्वातुम्तव्येषु घेत् इत्यादेशो भवति। क्त्वा। घेत्तूण। घेत्तुआण।
क्वचिन्न भवति। गेण्हिअ। तुम्। घेत्तुं। तव्य। घेत्तव्वं । (अनु.) क्त्वा, तुम् आणि तव्य हे (प्रत्यय पुढे) असताना ग्रह् या धातूला घेत्
असा आदेश होतो. उदा. क्त्वा (प्रत्यय पुढे असता :-) घेत्तूण, घेत्तुआण; क्वचित् (हा घेत् आदेश) होत नाही. उदा. गेण्हिअ. तुम् (प्रत्यय पुढे असता) :- घेत्तुं. तव्य (प्रत्यय पुढे असता) :- घेत्तव्वं.
(सूत्र) वचो वोत् ।। २११।। (वृत्ति) वक्तेर्वोत् इत्यादेशो भवति क्त्वातुम्तव्येषु। वोत्तूण। वोत्तुं। वोत्तव्वं । (अनु.) क्त्वा, तुम् आणि तव्य (प्रत्यय पुढे) असताना वक्ति (वच्) (या धातू) ला
वोत् असा आदेश होतो. उदा. (क्त्वा प्रत्यय पुढे असता :-) वोत्तूण. (तुम् प्रत्यय पुढे असता :-) वोत्तुं. (तव्य प्रत्यय पुढे असता :-) वोत्तव्वं.
(सूत्र) रुद-भुज-मुचां तोऽन्त्यस्य ।। २१२।। (वृत्ति) एषामन्त्यस्य क्त्वातुम्तव्येषु तो भवति। रोत्तूण। रोत्तुं। रोत्तव्वं। भोत्तूण।
भोत्तुं। भोत्तव्वं। मोत्तूण। मोत्तुं। मोत्तव्वं। (अनु.) क्त्वा, तुम्, आणि तव्य (हे प्रत्यय) पुढे असताना (रुद्,भुज् आणि मुच्)
यां (धातूं) च्या अन्त्य वर्णाचा त् होतो. उदा. रोत्तूण...मोत्तव्वं.
