________________
प्राकृत व्याकरणे
३०३
(वृत्ति) भ्रमेरेतेऽष्टादशादेशा वा भवन्ति। टिरिटिल्लइ। ढुण्डल्लइ। ढण्ढल्लइ।
चक्कम्मइ। भम्मडइ। भमडइ। भमाडइ। तलअण्टइ। झण्टइ। झम्पइ। भुमइ। गुमइ। फुमइ। फुसइ। ढुमइ। ढुसइ। परीइ।
परइ। भमइ। (अनु.) भ्रम् (या धातू) ला (टिरिटिल्ल, ढुण्ढुल्ल, ढण्ढल्ल, चक्कम्म, भम्मड, भमड,
भमाड, तलअण्ट, झण्ट, झम्प, भुम, गुम, फुम, फुस, ढुम, ढुस, परी आणि पर असे) हे अठरा आदेश विकल्पाने होतात. उदा. टिरिटिल्लइ...परइ. (विकल्पपक्षी :-) भमइ.
(सूत्र) गमेरई-अइच्छाणुवजावजसोक्कुसाक्कुस-पच्चड्ड-पच्छन्द
णिम्मह-णी-णीण-णीलुक्क-पदअ-रम्भ-परिअल्ल-वोल
परिअल-णिरिणास-णिवहावसेहावहराः ।। १६२।। (वृत्ति) गमेरेते एकविंशतिरादेशा वा भवन्ति। अईइ। अइच्छइ। अणुवजइ।
अवज्जसइ। उक्कुसइ। अक्कुसइ। पच्चड्डइ। पच्छन्दइ। णिम्महइ। णीइ। णीणइ। णीलुक्कइ। पदअइ। रम्भइ। परिअल्लइ। वोलइ। परिअलइ। णिरिणासइ। णिवहइ। अवसेहइ। अवहरइ। पक्षे। गच्छइ। हम्मइ। णिहम्मइ। णीहम्मइ। आहम्मइ। पहम्मइ इत्येते
तु हम्म गतावित्यस्यैव भविष्यन्ति। (अनु.) गम् (या धातू) ला (अई, अइच्छ, अणुवज, अवजस, उक्कुस, अक्कुस,
पच्च, पच्छन्द, णिम्मह, णी, णीण, णीलुक्क, पदअ, रम्भ, परिअल्ल, वोल, परिअल, णिरिणास, णिवह, अवसेह आणि अवहर असे) हे एकवीस आदेश विकल्पाने होतात. उदा. अईइ...अवहरइ. (विकल्प-) पक्षी:गच्छइ. तथापि हम्मइ, णिहम्मइ, णीहम्मइ, आहम्मइ आणि पहम्मइ अशी ही (रूपे) मात्र ‘हम्म गतौ' अशा या धातूची होतील.
(सूत्र) आङा अहिपच्चुअ: ।। १६३।। (वृत्ति) आङा सहितस्य गमे: अहिपच्चुअ इत्यादेशो वा भवति। अहिपच्चुअइ।
पक्षे। आगच्छइ।